- Publicatiedatum
- 2024-09-19
Registration of food-related outbreaks in the Netherlands, 2023
Registration of food-related outbreaks in the Netherlands, 2023
Samenvatting
Mensen kunnen ziek worden van voedsel. Als twee of meer mensen tegelijk ziek worden na het eten van hetzelfde voedsel, dan heet dat een uitbraak door een voedselgerelateerde ziekteverwekker. In 2023 zijn 911 uitbraken met 3.500 zieken gemeld; in 2022 waren er 1.173 meldingen en 4.505 zieken. Het aantal meldingen is daarmee gedaald, nadat het jarenlang was gestegen (met uitzondering van het coronajaar 2020).
Vaak is de oorzaak van de gemelde uitbraken niet bekend. Dat komt omdat niet altijd duidelijk is welk voedselproduct besmet kan zijn geweest of omdat er geen ziekteverwekker wordt gevonden. Bekend is dat het norovirus, Salmonella en Campylobacter in 2023, net als in eerdere jaren, nog steeds het meest zijn aangetoond als oorzaak van een gemelde uitbraak. Wel blijft het aantal bewezen uitbraken van het norovirus laag. Dit komt omdat er tegenwoordig bij een verdenking niet meer standaard op dit virus wordt getest.
De informatie over deze uitbraken komt van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) en de GGD’en. Zij registreren en onderzoeken meldingen van voedselgerelateerde infecties en vergiftigingen. Daartoe proberen ze te achterhalen waar mensen besmet zijn geraakt en door welke ziekteverwekker.
De NVWA onderzoekt de plaats waar het voedsel is bereid of verkocht of waar het voedsel vandaan komt. Zij laat bij Wageningen Food Safety Research (WFSR) onderzoeken of daarin ziekteverwekkers zitten. De GGD richt zich op de personen die mogelijk via voedsel een infectie hebben opgelopen en probeert via hen te achterhalen waardoor ze zijn besmet. Het doel van deze werkwijze is meer zieken te voorkomen door het besmette product uit de handel te halen, of maatregelen te nemen om herhaling te voorkomen.
Het RIVM voegt de meldingen van de twee instanties samen en analyseert ze als één geheel. Deze aanpak geeft inzichten in oorzaken van voedselgerelateerde uitbraken in Nederland, de mate waarin ze voorkomen en mogelijke veranderingen hierin door de jaren heen. De genoemde getallen zijn een onderschatting van het werkelijke aantal voedselgerelateerde uitbraken en zieken. Dit komt onder andere doordat niet elke zieke naar de huisarts gaat of de NVWA informeert. Ook is niet altijd duidelijk of besmet voedsel de oorzaak van een ziekte is geweest.
Abstract
Food can make people ill. If two or more people fall ill at the same time after eating the same food, it is called a foodborne outbreak. In 2023, a total of 911 outbreaks were reported, with 3,500 people falling ill; in 2022 there were 1,173 reports and 4,505 sick people. The number of reports has therefore decreased, after having risen for years (with the exception of the corona year 2020).
The cause of the reported outbreak is often unknown. This is because it is not always clear which food product may have been contaminated, or because no pathogen is found. It is known that norovirus, Salmonella and Campylobacter were still the most commonly identified causes of reported outbreaks in 2023, as they were in previous years. However, the number of proven outbreaks of norovirus remains low. This is because nowadays it is no longer standard to test for this virus in case of suspicion.
The information on food-related outbreaks comes from the Netherlands Food and Consumer Product Safety Authority (NVWA) and the Municipal Public Health Services (GGDs). They register and investigate reports of food-related infections and poisoning. To this end, they each use their specific expertise to try to find out where people have become infected and by which pathogen.
The NVWA examines the place where the food was prepared or sold, or where the food came from. It commissions Wageningen Food Safety Research (WFSR) to examine whether the food contains pathogens. The GGDs focus on the people who may have contracted an infection from food and try to find out through them what caused them to become infected. The aim of this approach is to prevent more cases of illness by removing the contaminated product from the market, or by taking measures to prevent a repeat incident.
RIVM combines the reports from the two institutions and analyses them as a whole. This approach provides insights into the causes of foodrelated outbreaks in the Netherlands, the extent to which they occur and possible changes over the years. The figures given are an underestimate of the actual number of food-related outbreaks and the number of people falling ill as a result. This is because not everyone who falls ill visits a doctor or informs the NVWA. It is also not always clear whether contaminated food was the cause of an illness.
Uitgever
- Instituut
- Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu RIVM