- Publicatiedatum
- 11-04-2025
The leaching of nitrogen surplus to ground and surface water on agricultural farms Update of leaching fractions 1991-2020
The leaching of nitrogen surplus to ground and surface water on agricultural farms Update of leaching fractions 1991-2020
Samenvatting
Het RIVM heeft berekend in welke mate het stikstofoverschot op bouwland en grasland uitspoelt naar het grond- en oppervlaktewater (uitspoelfractie). De meeste stikstof komt via het gebruik van mest en kunstmest in de bodem terecht. Via de geoogste gewassen verdwijnt het merendeel van de stikstof weer uit de bodem. Het deel van de stikstof dat achterblijft in de bodem noemen we het stikstofoverschot.
De Nitraatrichtlijn verplicht alle lidstaten van de Europese Unie te voorkomen dat er te veel stikstof in het grond- en oppervlaktewater terechtkomt. Daarom heeft Nederland normen ontwikkeld voor het gebruik van mest en kunstmest. Het ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur (LVVN (Ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur )) kan met de resultaten van dit onderzoek normen bepalen waarbij het milieu niet te veel wordt belast.
Het RIVM onderzoekt de uitspoelfractie periodiek. Het maakt daarvoor berekeningen voor vier regio's met verschillende soorten grond (zand, löss, klei en veen). De uitspoelfractie is het hoogst op droge zandgronden, gevolgd door löss-, klei- en tot slot het laagst op veengronden. De resultaten van dit onderzoek verschillen nauwelijks van eerder onderzoek naar de uitspoelfractie tussen 1991 en 2014.
De grondsoort, bodemeigenschappen en de manier waarop de bodem wordt gebruikt, zijn van invloed op bepaalde bacteriën die in de bodem leven. Deze bacteriën kunnen een deel van de achtergebleven stikstof (in de vorm van nitraat) afbreken. Hoe meer deze bacteriën afbreken, hoe minder nitraat in het grond- en oppervlaktewater terechtkomt, en hoe kleiner de uitspoelfractie.
Bij bouwland op droge zandgronden spoelt 89 procent van het stikstofoverschot uit naar het grond- en oppervlaktewater. Op droge zandgronden zijn de omstandigheden in de bodem niet gunstig om het stikstofoverschot af te breken. Bij grasland op veengrond spoelt 6 procent van het stikstofoverschot uit. In deze veengrond breken bacteriën bijna alle nitraat af.
Voor dit onderzoek zijn meetgegevens gebruikt van het Landelijk Meetnet effecten Mestbeleid (LMM (Landelijk Meetnet effecten Mestbeleid)) van het RIVM en Wageningen Economic Research.
Abstract
RIVM has calculated how much of the nitrogen surplus on arable land and grassland leaches into ground and surface water (leaching fraction). The primary source of nitrogen in the soil is from the application of manure and inorganic fertilisers. The majority of which is removed through harvested crops. What remains in the soil is termed the nitrogen surplus. The findings of this study closely align with prior research on leaching fractions from 1991 to 2014.
The Nitrates Directive obliges all EU Member States to prevent excessive nitrogen leaching to soil and surface water. Consequently, the Netherlands has developed standards for the use of manure and fertilisers. Based on the results of this research, the Ministry of Agriculture, Food Quality, Fishing and Nature (LVVN) can establish standards to ensure minimal environmental impact.
RIVM conducts this research every few years, making calculations for four regions characterised by different soil types (sand, loess, clay and peat). The leaching fraction is the highest in dry sandy soils, followed by loess, clay and peat.
The type of soil, soil properties and its usage impacts the living conditions for specific soil bacteria. These bacteria are able to break down a portion of certain forms of nitrogen (nitrate). The more effective these bacteria are at this process, the less nitrate reaches ground and surface water, resulting in a reduced leaching fraction.
For dry sandy soils used for arable land, 89 per cent of the nitrogen surplus leaches out to ground and surface water. The conditions in these soils are not favourable for the breaking down of the nitrogen surplus. For grassland on peat soil, only 6 per cent of the nitrogen surplus leaches out. Here, bacteria break down nearly all nitrate before it reaches soil and surface water.
This study utilised monitoring data from the Dutch Minerals Policy Monitoring Programme (LMM) collected by RIVM and Wageningen Economic Research.
Uitgever
- Instituut
- Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu RIVM
Resterend
- Grootte
- 7759