Geiten in stal

In de gemeente Bodegraven-Reeuwijk hadden drie gezinsleden afgelopen zomer Q-koorts. Na onderzoek is vastgesteld dat twee gezinsleden niet besmet waren met dezelfde stam van de Q-koortsbacterie. Van het derde gezinslid was geen materiaal voor typering beschikbaar. In de omgeving waren meerdere vleesschapen die de Q-koortsbacterie bij zich droegen. De stammen van sommige van deze schapen en een van de patiënten leken op elkaar maar kwamen niet precies overeen. De GGD Gemeentelijke Gezondheidsdienst (Gemeentelijke Gezondheidsdienst) ontving het afgelopen jaar geen andere meldingen van Q-koorts uit de omgeving.

 

Verschillende stammen Q-koorts bacterie

Het RIVM krijgt elk jaar 20 tot 30 meldingen van mensen met Q-koorts. De bacterie komt namelijk algemeen voor in Nederland. Dat er nu drie mensen binnen één gezin Q-koorts hebben gehad is bijzonder. Mensen kunnen elkaar namelijk niet besmetten. De twee gezinsleden waarvan het materiaal getypeerd is bleken na dit onderzoek niet dezelfde stam van Q-koorts bij zich te dragen. Dit betekent dat ze niet vanuit dezelfde bron besmet zijn geraakt.

Oorzaak Q-koorts niet gevonden

Hoewel zorgvuldig is gezocht naar een bron van de besmettingen, hebben de onderzoekers deze niet kunnen vaststellen. In de omgeving van het gezin is bij een bedrijf waar recent vleesschapen hebben gelammerd, onderzoek gedaan. Daar is bij de onderzochte schapen de Q-koortsbacterie gevonden. De schapen en de patiënten hadden niet dezelfde Q-koortsbacterie.
Ook is naar andere, minder waarschijnlijke bronnen voor besmetting gekeken, zoals paarden, honden en katten in de directe omgeving. De mensen zijn niet via deze dieren besmet geraakt.

Concluderend kan met de beschikbare informatie de oorzaak van de Q-koortsbesmetting bij de drie gezinsleden niet worden achterhaald. Daarom is het onderzoek gestopt. Het onderzoek is uitgevoerd door de GGD Gemeentelijke Gezondheidsdienst (Gemeentelijke Gezondheidsdienst), NVWA Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit), RIVM, WBVR Wageningen Bioveterinary Research (Wageningen Bioveterinary Research) en GD Gezondheidsdienst voor Dieren (Gezondheidsdienst voor Dieren). Uit voorzorg heeft de eigenaar van het vleesschapenbedrijf waar de Q-koortsbacterie is gevonden de schapen vrijwillig laten vaccineren.

Geen andere mensen met Q-koorts

De GGD heeft huisartsen in de regio gevraagd om mensen met klachten die mogelijk op Q-koorts zouden kunnen wijzen hier ook op te testen. Desondanks zijn er in deze omgeving geen andere mensen gevonden die Q-koorts hadden. De GGD en de huisartsen in de regio blijven alert op mensen die mogelijk Q-koorts hebben.

Q-koorts

Q-koorts wordt overgebracht van dier op mens. Mensen kunnen elkaar niet ziek maken. De bacterie komt wijdverspreid en algemeen voor. Het is bekend dat vooral besmette melkgeiten en melkschapen mensen ziek kunnen maken en dat dat risico het grootst is gedurende de lammerperiode. In Nederland is het verplicht om melkgeiten en melkschapen elk jaar te vaccineren tegen Q-koorts.