REACH Registration, Evaluation, Authorisation and restriction of Chemicals (Registration, Evaluation, Authorisation and restriction of Chemicals ) en importeurs

Versie 1 mei 2014

Importeert u bijvoorbeeld een chemische stof, blikken verf, tubes lijm, kleding, batterijen, auto-onderdelen of kantoorartikelen, dan heeft u te maken met REACH. Dit informatieblad beschrijft waarom en wat u moet doen. U krijgt een overzicht van de belangrijkste REACH-bepalingen over de import van stoffen, mengsels en voorwerpen (in de praktijk ook artikelen genoemd). U bent onder REACH een importeur als u stoffen, mengsels of voorwerpen van buiten de Europese Unie (EU Europese Unie (Europese Unie)) in Nederland of een ander EU-land invoert. Importeert u vanuit een andere lidstaat dan bent u geen importeur in de zin van REACH, maar heeft u de rol van distributeur of downstreamgebruiker.

Het begrip import

Volgens REACH is import het moment dat een stof (fysiek) binnen het douanegebied van de EU Gemeenschap (Europese Economische Ruimte1¹) wordt gebracht. De vraag of een stof al dan niet onder douanetoezicht staat, is niet relevant voor wat wel en niet onder de import definitie valt.

Omdat het begrip import onder REACH zo is gedefinieerd, zijn REACH goederen die onder douanetoezicht staan, die in tijdelijke opslag zijn, zich in een vrije zone bevinden of in een vrij entrepot bevinden met het oog op wederinvoer of in transito zijn, buiten toepassing van REACH verklaard. Worden deze goederen in tijdelijke opslag bewerkt of verwerkt dan is REACH wel van toepassing.

Het afhandelen van douaneformaliteiten zoals het inklaren van goederen, is geen handeling waarmee automatisch ook aan REACH wordt voldaan.

Definitie importeur

Het begrip importeur zoals die in REACH is gedefinieerd kan in de volksmond een geheel andere betekenis hebben. Ook beschouwen bedrijven zichzelf niet als een “chemisch bedrijf” (fabrikant of importeur met REACH verplichtingen). Het is verstandig om activiteiten met chemische stoffen nader te bekijken om zo te bepalen of REACH van toepassing is.

De rol van importeur

De importeur is degene die verantwoordelijk is voor het (fysiek) op EU-grondgebied brengen van een stof. Dit kan ook het bedrijf zijn dat opdracht heeft gegeven voor de import. Voorwaarde is dat dit bedrijf gevestigd is in de EU.

Het antwoord op de vraag wie verantwoordelijk is voor de import volgt uit de contractrelaties van de bedrijven. Als bedrijven overeenkomen dat de persoon die aangifte voor de invoer doet ook verantwoordelijk is voor de import, dan is hij importeur onder REACH. Als zodanig is deze persoon ook verantwoordelijk voor de registratie. Maar als bedrijven besluiten dat een expediteur/logistiek dienstverlener de aangifte doet, maar dat de eindverantwoordelijkheid voor de import bij een ander bedrijf ligt, dan is het laatstgenoemde bedrijf in de wettelijke context van REACH de importeur. Het bedrijf is daarmee tevens verantwoordelijk voor de eventuele (indien wettelijk vereist) (pre-)registratie van de geïmporteerde stof bij het Europees Agentschap voor Chemische stoffen (ECHA European Chemicals Agency (European Chemicals Agency)) in Helsinki.

Voorbeeld:

Een tank met een chemisch stof wordt binnen de EU Gemeenschap gebracht. De verantwoordelijkheden voor import zijn niet contractueel vastgelegd. De vervoerder is doorgaans degene die de handeling van import verricht.

In dat geval zal de vervoerder als importeur worden aangemerkt. Is de vervoerder geen Europees bedrijf of persoon dan is het bedrijf waar de goederen worden afgeleverd de importeur. Het is mogelijk dat het dan gaat om een opslagbedrijf.

Verplichtingen van een importeur

• Een importeur van stoffen en/of mengsels heeft andere verplichtingen dan een importeur van voorwerpen. De verplichtingen voor importeurs van voorwerpen staan in het informatieblad ‘REACH en Voorwerpen’ (zie www. REACH-helpdesk.nl).
• Een importeur die 1 ton/jaar of meer van een stof importeert (in zuivere vorm of verwerkt in een mengsel) moet de stof registreren bij het ECHA. Bij een importvolume van een stof beneden de 1 ton/jaar geldt geen registratieplicht (zie voor meer informatie het informatieblad over ‘Registratie’ op www.REACH-helpdesk.nl).
• De importeur moet voor de registratie gegevens over de fysisch-chemische, toxicologische en eco-toxicologische eigenschappen van de stof(fen) verzamelen en opnemen in een technisch dossier. De hoeveelheid gegevens is afhankelijk van het importvolume.
• Daarvoor moet hij zoveel mogelijk bestaande gegevens over de stof gebruiken. Voor het delen van gegevens moeten potentiële registranten (fabrikanten, importeurs en enige vertegenwoordigers) deelnemen aan het informatie-uitwisselingsforum, SIEF informatie-uitwisselings forum (informatie-uitwisselings forum) (zie ook het informatieblad over SIEF op www.REACH-helpdesk.nl).
• Als de hoeveelheid van een stof per jaar 10 ton of meer is, dan moeten importeurs voor elk geïdentificeerd gebruik van de stof een chemische veiligheidsbeoordeling (CVB Centrum voor Bevolkingsonderzoek (Centrum voor Bevolkingsonderzoek)) uitvoeren en een chemisch veiligheidsrapport (CVR) opstellen. Is een stof als gevaarlijk ingedeeld, dan moet de CVB ook een beoordeling van de blootstelling en een risicokarakterisering met bijbehorende risicobeheersmaatregelen bevatten.
• Voor een als gevaarlijk ingedeelde stof of een persistente, bioaccumulerende, toxische (PBT Persistent, Bioaccumulerend en Toxisch (Persistent, Bioaccumulerend en Toxisch)) of een zeer persistente, zeer bioaccumulerende (zPzB) stof, is het opstellen van een veiligheidsinformatieblad (Vib) verplicht. Deze plicht geldt voor elk volume, dus ook beneden de 1 ton/jaar. De importeur moet het Vib doorgeven aan downstream gebruikers en distributeurs. Bij een tonnagegrens van 10 ton/jaar of meer moet als bijlage van het Vib ook de blootstellingscenario’s met de bijbehorende aanbevolen risicobeheersmaatregelen bevatten. De importeur moet bij overschrijding van de tonnagegrens van een geregistreerde stof, het registratiedossier aanvullen met gegevens over de stof die bij die tonnage hoort.
• Voor zeer risicovolle stoffen (SVHC substances of very high concern (substances of very high concern) stoffen) die in bijlage XIV van REACH staan geldt een autorisatieplicht. In bijlage XVII van REACH staan beperkingen die gelden voor het op de markt brengen of het gebruik van een stof. Importeurs moeten voldoen aan de bepalingen over autorisatie en beperkingen die vanuit REACH gelden.
• Naar aanleiding van de dossierbeoordeling kan het ECHA om aanvullende informatie over een stof. Importeurs zijn verplicht die informatie te verstrekken. Ze moeten ook alle nieuwe informatie over een stof melden aan het ECHA. Daarnaast zijn ze verplicht om alle gegevens over een stof of mengsel ten minste tien jaar te bewaren en op verzoek beschikbaar te stellen aan het bevoegd gezag in Nederland of aan het ECHA.

Import vanuit een ander lidstaat

Als u stoffen of mengsels koopt bij een leverancier in Nederland of een andere lidstaat, hoeft u deze niet te registreren. In dat geval gelden de registratieverplichtingen voor uw leverancier. Het is wel verstandig om aan uw leverancier te vertellen hoe u de stoffen of mengsels die u inkoopt gaat gebruiken. De leverancier kan dat gebruik dan bij de registratie van de stoffen meenemen. Verplichtingen voor een importeur zoals de registratieplicht gelden uitsluitend bij invoer van buiten de Europese Unie.

Preregistratie van een stof door een nieuwe importeur

Nieuwe importeurs die voor het eerst - d.w.z. na 1 december 2008 - een geleidelijk geïntegreerde stof in een volume van 1 ton/jaar of meer importeren kunnen gebruik maken van een late preregistratie. Voorwaarde is dat de stof binnen 6 maanden gepreregistreerd is bij het Agentschap (via REACH-IT). Preregistratie van een stof is mogelijk tot 12 maanden vóór het verstrijken van de overgangstermijn. De pre-registrant wordt automatisch deelnemer van het SIEF voor die stof.

De enige vertegenwoordiger

REACH geeft een fabrikant van stoffen of mengsels die naar de EU worden geëxporteerd de mogelijkheid om een enige vertegenwoordiger binnen de EU aan te wijzen. Een enige vertegenwoordiger is een natuurlijke persoon of rechtspersoon gevestigd in de Europese Unie (EU). De fabrikant of formuleerder is gevestigd buiten de Europese Unie (hierna genoemd: niet-EU–bedrijf). Het niet-EU-bedrijf heeft binnen de EU geen juridische status en mag geen stoffen registreren. De enige vertegenwoordiger vervult namens het niet-EU–bedrijf de rol van importeur en moet voldoen aan alle verplichtingen die binnen REACH voor importeurs gelden.

Dit betekent dat zij ook namens het niet-EU-bedrijf een late preregistratie kunnen doen. De aangewezen enige vertegenwoordiger moet voldoende kennis hebben over het praktische gebruik van stoffen, de chemische stof zelf en daaraan gerelateerde informatie.

Het gaat om actuele informatie over de ingevoerde hoeveelheden, inzicht in alle afnemers van de stof en het verstrekken van een actuele versie van het veiligheidsinformatieblad aan alle importeurs die bij de registratie zijn aangesloten.

De enige vertegenwoordiger moet voor elk niet-EU-bedrijf dat hij vertegenwoordigt een aparte registratie indienen.

Voorbeeld

Een leverancier van een stof X gevestigd in China (bedrijf A) wijst bedrijf B gevestigd in Nederland aan als zijn enige vertegenwoordiger (Only representative, OR). Als bedrijf C ook stof X van bedrijf A importeert, heeft bedrijf C onder REACH de rol van downstream gebruiker. Dit is het geval als hij door bedrijf A in de OR-overeenkomst is genoemd als (één van de) importeur(s) in dezelfde toeleveringsketen. Bedrijf A heeft dan geen registratieverplichting maar kan wel andere REACH verplichtingen hebben (bijvoorbeeld verplichtingen voor autorisatie en beperkingen voor het gebruik). Bedrijf B moet als OR aan de registratie- en andere REACH-verplichtingen voldoen.

Als bedrijf C niet wordt genoemd in de OR-overeenkomst tussen bedrijven A en B, heeft het wél de rol van importeur met de daarbij behorende registratieverplichtingen. Daarnaast kunnen er ook andere REACH verplichtingen gelden.

Verplichtingen van een importeur als een enige vertegenwoordiger is aangewezen

Als een niet-EU-bedrijf een enige vertegenwoordiger heeft aangewezen die stoffen heeft ge(pre)registreerd dan is daarbij een lijst verstrekt met EU-bedrijven die de stof van het niet-EU-bedrijf importeren. Een importeur die op de lijst staat heeft bijvoorbeeld geen registratieplicht omdat hij wordt beschouwd als een downstreamgebruiker.

Veelal is dit in combinatie met een andere rol. Staat een importeur die van plan is om een stof van het niet-EU bedrijf in te voeren niet op de lijst, dan moet de importeur zelf een (pre)registratie indienen of aansluiten bij de (pre)registratie van de enige vertegenwoordiger. In dat geval moet de (pre)registrant (de enige vertegenwoordiger) eerst het (pre)registratiedossier aanpassen.

Leveringen van goederen via de enige vertegenwoordiger

Een niet-EU-bedrijf dat een enige vertegenwoordiger heeft aangewezen is niet verplicht om de fysieke levering van goederen altijd via de enige vertegenwoordiger te laten plaatsvinden. De enige vertegenwoordiger is verantwoordelijk voor het nakomen van de REACH-verplichtingen die voor een importeur gelden. De levering van goederen mag direct aan afnemers plaatsvinden mits voor Douane en VROM Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer (Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer)-Inspectie uit de ladingpapieren voldoende duidelijk blijkt wie als enige vertegenwoordiger verantwoordelijk is voor naleving van de REACH-verplichtingen.

Afhandelen van douaneformaliteiten door een enige vertegenwoordiger

Het voldoen aan douaneformaliteiten zoals inklaren en betaling van importheffingen hoeft niet noodzakelijkerwijs door de enige vertegenwoordiger te gebeuren maar, kan door de vervoerder of daarvoor aangewezen agent worden afgehandeld. Opnieuw geldt dat wel duidelijk moet zijn vastgelegd wie als enige vertegenwoordiger verantwoordelijk is voor invoer in de zin van REACH.

Overdragen van verplichtingen door een importeur

Een importeur kan de voor hem geldende verplichtingen niet overdragen aan een ander bedrijf. Wel bestaat de mogelijkheid om zich te laten vertegenwoordigen bij het gezamenlijk indienen van gegevens voor een registratie. In tegenstelling tot de enige vertegenwoordiger heeft deze derde vertegenwoordiger alleen een bemiddelaarsrol. De importeur blijft volledig verantwoordelijk voor het voldoen aan de REACH-verplichtingen.