Gonorroe is een soa (seksueel overdraagbare aandoening ) die wordt veroorzaakt door een bacterie (Neisseria gonorrhoeae). De bacterie kan bij mannen voor infecties zorgen van de urinebuis, endeldarm, keel en bijballen. Vrouwen kunnen infecties van de urinebuis, baarmoederhals, eileiders, keel en endeldarm krijgen door de bacterie.
Wat zijn klachten bij gonorroe?
Niet iedereen met gonorroe krijgt ook klachten. Mannen met gonorroe merken dit meestal wel: ongeveer 90% krijgt klachten. Vrouwen hebben veel minder vaak klachten: 30-60%. Ook komen klachten bijna alleen maar voor bij infecties van de geslachtsdelen. Wanneer gonorroe in de keel of de anus zit merkt maar 10% van de mensen dit. Klachten die je kunt krijgen van gonorroe zijn:
Mannen
- Een branderig gevoel of pijn bij het plassen
- Een pussige afscheiding uit de penis (druiper)
Als mannen niet op tijd behandeld worden voor gonorroe kunnen ernstigere klachten ontstaan zoals:
- Ontsteking van de bijballen
- Ontsteking van de prostaat
Vrouwen
- Pijn of een branderig gevoel bij het plassen
- Meer of abnormale afscheiding
- Tussentijds bloedverlies
Als vrouwen niet op tijd behandeld worden voor gonorroe kunnen ernstigere klachten ontstaan, zoals:
- Bekkenontstekingen (pijn in de onderbuik, vaak met koorts, veranderde afscheiding en onregelmatige menstruatie)
- Verminderde vruchtbaarheid
- Buitenbaarmoederlijke zwangerschap
Zwangere vrouwen met gonorroe kunnen problemen krijgen tijdens de zwangerschap, bijvoorbeeld ontstekingen binnen in de baarmoeder of vroeggeboorte van de baby. Ook kunnen zij hun baby tijdens de bevalling besmetten. Dit kan leiden tot oogontstekingen en blindheid bij de baby (zie ook de pagina gonorroe en zwangerschap). In zeldzame gevallen kan de gonorroebacterie, bij zowel mannen als vrouwen, de bloedbaan binnendringen en op andere plekken in het lichaam infecties veroorzaken. Dit kan leiden tot ontstekingen van gewrichten, bloedvergiftiging of hersenvliesontsteking.
Besmetting en preventie gonorroe
Je kunt gonorroe vooral krijgen door onveilige seks. De bacterie kan zitten in de slijmvliezen van de vagina, urinebuis, anus en keel. Meestal krijg je de bacterie door contact tussen penis en anus of vagina en penis. Je kunt ook besmet raken via handen, seksspeeltjes, en door orale seks. Gonorroe is een erg besmettelijke soa, gonorroe wordt ook makkelijker overgedragen dan chlamydia. Gebruik dus altijd een condoom of beflapje bij de seks om te voorkomen dat je gonorroe krijgt.
Gonorroe kun je behandelen met antibiotica. Als je gonorroe hebt, moeten ook je sekspartners worden opgespoord, getest en behandeld als dat nodig is. Hiermee voorkom je verdere besmettingen. Je kunt je sekspartners (ook anoniem) laten weten dat je een soa hebt via de website partnerwaarschuwing.nl nadat je door je huisarts, GGD (Gemeentelijke Gezondheidsdienst) of CSG (Centrum Seksuele Gezondheid) bent getest.
De gonorroebacterie kan resistent worden tegen bepaalde antibiotica. De antibiotica werken dan niet meer tegen de bacterie (zie ook de pagina gonorroe en antibioticaresistentie).
Hoe vaak komt gonorroe voor?
Gonorroe komt vaker voor bij mannen die seks hebben met mannen (MSM (mannen die seks hebben met mannen)) dan bij heteroseksuele mannen en vrouwen. Ook komt gonorroe vaker voor bij MSM die leven met hiv (humaan immunodeficientievirus) en bij mensen met een migratieachtergrond.
Sinds half 2022 zien we een stijging van het aantal jongvolwassenen met gonorroe. Het gaat vooral om jongeren onder de 25 jaar, iets meer bij heterovrouwen dan bij heteromannen.
In 2022 hadden 10.600 mensen die zich op een soa lieten testen bij een GGD, gonorroe. Cijfers van de huisarts lopen een jaar achter. In 2021 stelden huisartsen ongeveer 12.700 gonorroediagnoses