Wat is herpes genitalis?
Herpes genitalis is een soa (seksueel overdraagbare aandoening ) die wordt veroorzaakt door een virus (herpessimplexvirus). Het virus veroorzaakt een infectie van de geslachtsorganen.
Wat zijn klachten bij herpes genitalis?
Niet iedereen die besmet raakt met herpes krijgt klachten. Bij vrouwen komen klachten vaker voor dan bij mannen. Meestal ontstaan er pijnlijke branderige blaasjes op de huid en slijmvliezen rond de geslachtsorganen. Ook kun je koorts krijgen en spierpijn of een algeheel gevoel van ziekte. Het herpessimplexvirus blijft voor altijd in het lichaam aanwezig. De klachten kunnen dan ook terugkeren. Je kunt behandeld worden waardoor de klachten verminderen en je er minder lang last van hebt.
De herpessimplexvirustypen 1 en 2 kunnen ook een koortslip veroorzaken. Zie voor meer informatie hierover ook de pagina Herpes labialis (koortslip).
Besmetting en preventie
De besmettelijkheid van herpes is het grootst wanneer er blaasjes aanwezig zijn. Maar ook wanneer de blaasjes zijn verdwenen kan het virus nog steeds aanwezig zijn in lichaamsvloeistoffen zoals speeksel of vaginale scheiding. Wanneer deze blaasjes of lichaamsvloeistoffen tijdens de seks in aanraking komen met de slijmvliezen van de vagina, penis, anus of mond kan het virus worden overgedragen. Wanneer iemand een koortslip heeft kan het ook via speeksel of orale seks worden overgedragen op de geslachtsorganen. Andersom kan het virus ook een koortslip veroorzaken door oraal seksueel contact. Condooms maken de kans op herpesoverdracht kleiner, maar beschermen niet 100%.
Zwangere vrouwen met herpes genitalis kunnen hun baby besmetten tijdens of vlak na de geboorte. We noemen deze infectie bij baby’s een herpessimplexinfectie, of neonatale herpes. Zij kunnen ernstig ziek worden door ooginfecties of infecties in het centrale zenuwstelsel en in andere organen. Zie hiervoor ook de pagina's Herpes genitalis en zwangerschap en Herpes labialis (koortslip) en zwangerschap.
Hoe vaak komt het voor?
Mensen met herpes genitalis gaan meestal naar de huisarts. In 2020 werd door hen ongeveer 29.300 keer de diagnose gesteld. Herpes genitalis komt vaker bij vrouwen voor dan bij mannen. Mensen die zich op soa’s laten testen bij een Centrum Seksuele Gezondheid worden niet standaard getest op herpes genitalis. In 2021 werden bij de centra 540 diagnoses gesteld.
Figuur 1: Herpes in Nederland in 2021 (bron: Sexually Transmitted Infections in the Netherlands in 2021, RIVM 2022).