Hoe herken ik herpes genitalis?

Vaak weten mensen niet dat zij het herpesvirus bij zich dragen, omdat de meeste infecties geen klachten geven. Daardoor is herpes genitalis moeilijk te herkennen. Soms zijn er wel klachten, zoals:

• pijnlijke, branderige blaasjes op de huid en slijmvliezen rond de geslachtsorganen (penis of vagina)
• koorts
• spierpijn
• een ziek gevoel

Deze klachten komen vaker voor bij vrouwen dan bij mannen.

Is  herpes genitalis tijdens de zwangerschap gevaarlijk?

Zwangeren lopen zelf geen groter risico op klachten door herpes genitalis dan niet-zwangeren. Wel kunnen zij meer last hebben van de herpesinfectie omdat de blaasjes vaker terugkomen. 

Als de zwangere voor het eerst blaasjes heeft op het moment van bevalling, is er een grotere kans op overdracht naar de baby, vooral tijdens de geboorte.  Dit is zeldzaam, maar de gevolgen kunnen heel ernstig zijn, met name wanneer u de infectie in de laatste zes weken van de zwangerschap oploopt. De baby kan bijvoorbeeld ernstige oog-, huid- of zenuwinfecties krijgen. Ook kunnen er meerdere organen uitvallen, waardoor de baby overlijdt. Om dit te voorkomen, kan een keizersnede nodig zijn.

Hoe krijg ik herpes genitalis?

Het virus dat herpes genitalis kan veroorzaken wordt overgedragen tijdens de seks. De kans hierop is het grootst als er blaasjes zijn. Ook zonder klachten kan het virus aanwezig zijn en worden overgedragen. Het virus zit namelijk ook in lichaamsvloeistoffen. Denk bijvoorbeeld aan speeksel of vaginale afscheiding. Het virus wordt overgedragen wanneer de blaasjes of lichaamsvloeistoffen tijdens de seks in aanraking komen met slijmvliezen. Deze zitten bijvoorbeeld in de vagina, penis, anus of mond. De tijd tussen het oplopen van het virus  en ziek worden is twee tot twaalf dagen. Meestal is dit na vier dagen.

Herpes genitalis en een koortslip (herpes labialis) worden door hetzelfde virus veroorzaakt. Hierdoor kunt u ook herpes genitalis krijgen door orale seks (met de mond) met iemand met een koortslip. Omgekeerd kan iemand ook een koortslip krijgen van orale seks met iemand met herpes genitalis.

Ook kunnen baby’s tijdens of net na de geboorte een infectie oplopen  door hun moeder. Dit heet dan  neonatale herpes. De baby kan ook geinfecteerdraken via handen of wanneer iemand met een koortslip de baby zoent.

Hoe voorkom ik herpes genitalis?

Het gebruiken van condooms tijdens de seks kan helpen verspreiding van het virus te voorkomen maar ook met condoom kan het virus overgedragen worden. Daarom is het verstandig om geen seks te hebben als u of uw partner blaasjes in de schaamstreek of een koortslip heeft.

Is herpes genitalis te behandelen?

Het herpessimplexvirus blijft voor altijd in uw lichaam aanwezig. Wanneer u klachten heeft door het virus, kunnen deze wel behandeld worden. Mensen met verminderde afweer gebruiken soms medicijnen om te voorkomen dat de klachten terug blijven komen. 

Hoe vaak komt herpes genitalis voor in Nederland? 

Ongeveer zeven op de tien mensen wereldwijd dragen het herpessimplexvirus bij zich. Hoeveel mensen er precies per jaar herpes oplopen is niet bekend. Dat komt omdat er bij een soatest niet standaard op herpes wordt getest. 

Mensen met klachten gaan meestal naar de huisarts. in 2023 werd door hen ongeveer 28.600 keer de diagnose gesteld. Herpes genitalis komt vaker bij vrouwen voor dan bij mannen. Bij de Centra Seksuele Gezondheid (CSG) werd in 2024 bij 616 personen herpes vastgesteld. Ook de zij testen niet standaard op herpes.