De ambities van het Nationaal Preventieakkoord voor roken bij volwassenen zijn mogelijk te realiseren met de voorgenomen maatregelen. Dit geldt niet voor jongeren en zwangere vrouwen. Bij problematisch alcoholgebruik en overgewicht lijken de ambities niet haalbaar met het overeengekomen pakket aan maatregelen en zijn extra maatregelen nodig om die te realiseren. Dit blijkt uit een eerste beoordeling door het RIVM van de mogelijke impact van het Nationaal Preventieakkoord.
Met het Nationaal Preventieakkoord wil staatssecretaris Paul Blokhuis (VWS (Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport)) samen met een groot aantal partijen bijdragen aan een gezonder Nederland. Het preventieakkoord legt de focus op drie thema’s die verantwoordelijk zijn voor een groot deel van de ziektelast in Nederland: roken, problematisch drinken en overgewicht. Het akkoord bevat doelstellingen en acties waarmee Blokhuis en de andere partijen de ambities van het akkoord willen waarmaken.
Roken
Het pakket aan maatregelen om roken te ontmoedigen bevat onder andere een stapsgewijze accijnsverhoging tot 10 euro per pakje, campagnes en stopondersteuning in de zorg. Verder krijgen tabaksproducten neutrale verpakkingen en worden ze uit het zicht van de consument gehaald. Uit de doorrekening van het RIVM blijkt dat alleen de ambities gericht op de afname van het aantal volwassen rokers (minder dan 5% in 2040) haalbaar lijken. Voor de jongeren en zwangere vrouwen wordt de ambitie dat in 2040 helemaal niet meer gerookt wordt, niet gehaald.
Overgewicht
Het pakket aan maatregelen ter preventie van overgewicht bevat onder andere: meer watertappunten in publieke ruimten, geen verkoop van suikerhoudende frisdrank op scholen, schijf van vijf campagne, verdere verlaging suikergehalte in frisdrank, gezonder voedingsaanbod in kantines en restaurants, intensivering van het programma Jongeren Op Gezond Gewicht en leefstijlbegeleiding vanuit de zorg. De ambitie is om hiermee de verwachte stijging naar meer dan 60% overgewicht in 2040 om te buigen naar een daling tot minder dan 40%. Dit is een hoge ambitie, want dit betekent terug naar overgewichtniveaus van begin jaren negentig. Het RIVM schat in dat het pakket tot een beperkte afremming van de stijging in overgewicht zal leiden. Extra maatregelen zijn nodig om de ambitie te halen.
Problematisch alcoholgebruik
Op het gebied van alcoholgebruik is in het preventieakkoord onder andere afgesproken dat er bewustwordingscampagnes komen, reclame gericht op minderjarigen en sporters beperkt wordt, de leeftijdsgrens beter wordt nageleefd en dat er specifieke aandacht komt voor problematisch alcoholgebruik onder studenten. Hiermee willen de akkoordpartijen een afname van het percentage probleemdrinkers van 9 naar 5 procent bereiken. Het RIVM schat in dat het huidige pakket aan maatregelen tot een kleine afname van problematisch alcoholgebruik kan leiden, die echter niet in de buurt komt van de ambitie.