In de periode van 1 februari tot en met 8 maart 2022 waren er voor het eerst aanwijzingen dat de vaccineffectiviteit van de boosterprik tegen ziekenhuisopname bij 70-plussers afneemt over de tijd. De bescherming tegen ziekenhuisopname daalde bij deze leeftijdsgroep van 88% kort na de boosterprik naar 85%, in tien tot veertien weken na deze vaccinatie.

Dat de kleine afname bij de oudste leeftijdsgroep als eerste te zien is, komt waarschijnlijk omdat deze leeftijdsgroep als eerste de boosterprik heeft ontvangen. Naast een afnemende werkzaamheid in de tijd kan de afname mogelijk ook gedeeltelijk verklaard worden doordat mensen door de versoepelingen van de coronamaatregelen weer meer contacten hebben. Hoe snel de afname van de vaccineffectiviteit van de boosterprik zal gaan verlopen moet de komende weken en maanden duidelijk worden. De afnemende bescherming onderschrijft het belang van een herhaalprik voor onder andere de 70-plussers waartoe het ministerie van VWS Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport) onlangs heeft besloten na een advies van de Gezondheidsraad.   

Zeer goede bescherming tegen de omikronvariant vlak na boostervaccinatie

In de onderzoeksperiode van 1 februari t/m 8 maart, waarin 99% van de ziekenhuisopnames werd veroorzaakt door de omikronvariant, was de vaccineffectiviteit van de basisserie tegen ziekenhuisopname slechts 48%. Een boostervaccinatie verbetert de bescherming aanzienlijk (vaccineffectiviteit 87%). De vaccineffectiviteit tegen IC intensive care (intensive care)-opname laat hetzelfde beeld zien: met enkel de basisserie is dat 60% en na de boostervaccinatie 94%. Dit betekent dat de kans op opname 4 keer kleiner is na een boostervaccinatie dan alleen de basisserie, voor IC-opname is dat zelfs 7 keer kleiner. Deze lage vaccineffectiviteit bij personen die alleen de basisserie ontvangen hebben, komt door de opkomst van de omikronvariant en aan afnemende bescherming over de tijd na vaccinatie. Na een boostervaccinatie of herhaalprik stijgt de vaccineffectiviteit weer in alle leeftijdsgroepen.

Bronnen

Voor deze analyse gebruiken we NICE-gegevens over ziekenhuisopnames van patiënten die met COVID-19 zijn opgenomen t/m 8 maart 2022. Deze gegevens zijn op 9 maart 2022 verrijkt met vaccinatiegegevens uit het COVID-19 Informatie en Monitoringsysteem (CIMS).  Uitleg over de berekening van de vaccineffectiviteit staat in de rapportage:  Studie effectiviteit van vaccinatie tegen ziekenhuis- en intensive-care-opname in Nederland. Sinds 25 januari 2022 wordt bij registratie in NICE gevraagd wat de reden van opname van de patiënt was. Patiënten waarbij is aangegeven dat zij om een andere reden dan COVID-19 zijn opgenomen, zijn niet meegenomen in deze analyse.

Nota bene: de achterliggende gegevens kunnen vanwege privacy niet gepubliceerd worden.