De concentraties van fijn stof en stikstofdioxide lagen in 2017 in het grootste deel van Nederland onder de Europese grenswaarden. Dit blijkt uit de monitoring van het Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit (NSL (Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit)). Vanuit gezondheidsoogpunt is het belangrijk om de concentraties van deze stoffen verder terug te brengen, ook wanneer deze beneden de grenswaarden liggen.
Voor zowel stikstofdioxide als fijnstof werden de grenswaarden lokaal overschreden. Voor stikstofdioxide vonden de overschrijdingen plaats in een aantal drukke straten in binnensteden. Ten opzichte van 2016 is de gemiddelde stikstofdioxideconcentratie in Nederland iets gedaald. Voor de komende jaren wordt een verdere afname verwacht van zowel het aantal overschrijdingen van grenswaarden als de gemiddelde concentratie.
De grenswaarde voor fijnstof wordt vooral in gebieden met intensieve veehouderijen overschreden. Het aantal overschrijdingen in deze gebieden is iets toegenomen ten opzichte van 2016. Dit komt vooral doordat er meer veehouderijen nauwkeurig in beeld zijn gebracht. De concentratie fijnstof gemiddeld over Nederland is in 2017 nagenoeg gelijk aan die van 2016. Dit betekent dat de afname van de afgelopen jaren momenteel stagneert.
Onzekerheden en risico’s
Voor de berekeningen voor het NSL leveren overheden actuele gegevens aan over wegverkeer en veehouderijen. De kwaliteit van veel van deze gegevens is de laatste jaren sterk verbeterd. Aandacht voor datakwaliteit blijft van belang om een betrouwbaar beeld te kunnen geven van de luchtkwaliteit.
De concentraties stikstofdioxide en fijnstof liggen op verscheidene locaties dicht bij de Europese grenswaarden. Geringe toenames van de concentraties kunnen het aantal overschrijdingen sterk beïnvloeden. Hierdoor is het aantal overschrijdingen gevoelig voor onzekerheden in de berekeningen.