Het RIVM heeft een methode ontwikkeld om het effect van Maatschappelijk Verantwoord Inkopen (MVI (maatschappelijk verantwoord inkopen)) te berekenen en paste deze toe op acht productgroepen (energie, gas, zonnepanelen, dienstauto's, buitenlandse dienstreizen, bedrijfskleding, contractvervoer en transportdiensten). Veel inkopers bij overheidsorganisaties houden bij de aankoop van diensten en producten niet alleen rekening met de prijs, maar ook met mogelijke effecten op mens en milieu. MVI kan bijvoorbeeld helpen de uitstoot van broeikasgassen te beperken. Zo leidde MVI in 2015 en 2016 binnen de acht productgroepen die het RIVM doorrekende tot minstens 4,9 megaton minder koolstofdioxide uitstoot tijdens de contractduur van deze diensten en producten. Dat staat gelijk aan de gemiddelde jaarlijkse uitstoot door transport en energie van ruim 600.000 huishoudens. Ook was er winst door bijvoorbeeld minder uitstoot van schadelijke stoffen, recycling en banen voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt.
Tegelijkertijd laat de analyse van het RIVM zien dat MVI (maatschappelijk verantwoord inkopen) niet altijd wordt toegepast. Ook varieert de mate waarin MVI wordt toegepast, bijvoorbeeld het aantal minimumeisen dat wordt meegenomen bij een aanbesteding. Het meenemen van MVI in een aanbesteding is geen garantie voor effect. Dit komt doordat niet alle minimumeisen beter zijn dan wat er gemiddeld op de markt beschikbaar is én doordat eisen en gunningscriteria niet altijd in de uiteindelijke contracten terechtkomen.
De gepresenteerde werkwijze laat zien dat al met relatief eenvoudige informatie (zoals het aantal gereden kilometers) het effect van MVI kan worden berekend. Aanbestedende diensten die willen weten wat het effect is van hun MVI-inspanning, wordt aanbevolen deze informatie parallel aan het inkoopproces te gaan verzamelen en administreren. Voor verschillende productgroepen is het raadzaam een database te gaan ontsluiten en gebruiken die aangeeft in welke mate een product het milieu belast in haar hele levenscyclus.
Met MVI draagt Nederland en het RIVM bij aan duurzaam ontwikkelingsdoel 12