Sinds 2015 is er een sterke toename in ziektegevallen door meningokokken groep W (MenW (meningokokken groep W)) in Nederland gezien. Bescherming voor tieners en jonge kinderen is gewenst met een vaccin waarin ook MenW zit. Dat kan met een MenACWY-vaccin. Kinderen krijgen nu op 14 maanden een vaccin tegen alleen meningokokken C aangeboden, een type meningokok dat momenteel weinig meer voorkomt. Maar om de bescherming tegen meningokokken C (MenC (meningokokken C)) ook in de toekomst goed te houden, zou een herhalingsvaccinatie tegen MenC bij tieners nodig zijn. Uit promotieonderzoek van Mariëtte van Ravenhorst blijkt dat de beste leeftijd om te vaccineren tegen meningokokken W en vaccinatie tegen MenC te herhalen, de leeftijd van 12 jaar is. Dat kan dan met een combinatievaccin waarin de types A, C, W en Y zijn opgenomen. Mariëtte van Ravenhorst promoveert op 12 oktober 2017 aan de Universiteit Utrecht. Zij heeft haar onderzoek bij het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM), het Spaarne Gasthuis en Wilhelmina kinderziekenhuis (onderdeel UMCUtrecht) gedaan.
Meningokokkenziekte
De meningokokkenbacterie komt regelmatig voor bij gezonde mensen in de neus- en keelholte zonder dat ze daar last van te hebben. Sommige meningokokkentypen hebben neiging om de bloedbaan binnen te dringen en hersenvliesontsteking of bloedvergiftiging te veroorzaken. In Nederland veroorzaakte meningokokken C veel ziektegevallen rond 2000 en sinds 2015 komt een ander type, meningokokken W, sterk op.
Vaccinatie tegen meningokokken
Vanwege deze stijging werd in 2002 de vaccinatie tegen meningokokken groep C ingevoerd voor kinderen van 14 maanden oud. In hetzelfde jaar werd ook een eenmalige vaccinatie aangeboden aan kinderen van 1 tot en met 18 jaar. Vooral dit laatste zorgde voor een forse daling van het aantal ziektegevallen. Momenteel komt meningokokken C-ziekte weinig voor, maar de antistoffen tegen meningokokken C zijn opnieuw laag geworden bij kinderen als ze de puberteit bereiken. Een herhalingsvaccinatie na de eenmalige vaccinatie op 14 maanden is gewenst.
Promotieonderzoek
Sinds 2015 is er een sterke toename in ziektegevallen door meningokok groep W in Nederland gezien. In haar onderzoek heeft Mariëtte van Ravenhorst uitgezocht op welke leeftijd een gecombineerd vaccin tegen groepen A, C, W en Y rond de puberteit het meest geschikt is om de hoogste concentratie beschermende antistoffen te krijgen. Ze zag dat adolescenten tussen 12-15 jaar immunologisch het beste reageerden op dit gecombineerde MenACWY vaccin. Daarnaast vond zij in een andere grote studie dat dragerschap van meningokokken sterk toeneemt vanaf 12 tot 14 jaar. Mariëtte van Ravenhorst adviseert daarom in haar proefschrift dat de leeftijd van 12 jaar het meest geschikt is om het gecombineerde vaccin in te voeren. Naast individuele bescherming kan het gecombineerde vaccin dan ook op termijn groepsbescherming bieden.
Aanpassing Rijksvaccinatieprogramma
Op 25 september besloot minister Edith Schippers van Volksgezondheid en Sport om het RVP (Rijksvaccinatie programma) aan te passen naar aanleiding van het adviesrapport, mede op basis van de resultaten van het promotieonderzoek van Mariëtte van Ravenhorst. In 2018 zal de vaccinatie tegen meningokokken groep C op de leeftijd van 14 maanden worden vervangen voor het gecombineerde ACWY vaccin. Daarnaast zullen alle brugklassers, rond de leeftijd van 12 jaar, in 2018 worden opgeroepen om zich ook met dit gecombineerde vaccin te laten inenten.