Jaarlijks lopen we in Nederland meer dan een miljoen tekenbeten op. Teken kunnen de bacterie die de ziekte van Lyme veroorzaakt (Borrelia burgdorferi) met zich meedragen, maar daarnaast ook allerlei andere bacteriën en virussen. Zo toonde Seta Jahfari heeft voor het eerst de het tekenencefalitisvirus en Borrelia miyamotoi in Nederland aan. Beide kunnen hersen(vlies)ontsteking veroorzaken. Jahfari concludeert in haar onderzoek dat ongeveer de helft van alle teken één of meerdere ziekteverwekkers met zich meedraagt.

Ziekteverwekkers

In het bloed van 2,5% van de mensen die een tekenbeet opliep, trof Jahfari, samen met haar collega Agnetha Hofhuis, sporen aan van één of meerdere ziekteverwekkers. De promovenda, die vrijdag aan het ErasmusMC Erasmus Medical Center (Erasmus Medical Center) promoveert, stelt daarnaast dat veel infecties door deze ziekteverwekkers in de kliniek niet goed onderscheiden kunnen worden. Veel van deze bacteriën, parasieten en virussen zorgen namelijk voor symptomen die ook onterecht voor de ziekte van Lyme kunnen worden gezien.

Erythema migrans

Hofhuis laat met haar onderzoek zien dat het aantal gevallen van een rode vlek of ring – een zogenoemde erythema migrans – tussen 1994 en 2014 verviervoudigde. In 2014 leek voor het eerst een stabilisatie van het aantal gevallen op te treden. Hiernaast laat de promovenda, die donderdag aan de Universiteit Utrecht promoveert, zien dat de gemiddelde kans om de ziekte van Lyme te krijgen na een tekenbeet 2,6% is. Hiernaast keek Hofhuis, in een onderzoek uitgevoerd via tekenradar.nl, of de kans op ziekte van Lyme groter wordt naarmate een teek meer volgezogen is met bloed. Uiteindelijk blijkt de kans om de ziekte van Lyme te krijgen van een volgezogen teek met de Lyme-bacterie maximaal 14,4% te zijn.

Co-infecties

Beide promovenda geven als aanbeveling mee dat behandelend artsen moeten letten op mogelijke co-infecties bij de verdenking op de ziekte van Lyme. Jahfari pleit voor aanvullend onderzoek bij patiënten die aanhoudende symptomen hebben na een tekenbeet of de ziekte van Lyme. Hierbij geeft ze mee dat antibiotica niet helpen bij virussen of infecties met protozoa (kleine eencellige organismen) die in teken voor kunnen komen. Hofhuis en Jahfari pleiten daarnaast beide voor de ontwikkeling en validatie van nieuwe laboratoriumtests om tekenoverdraagbare ziekten, anders dan de ziekte van Lyme, te kunnen identificeren.

Agnetha Hofhuis verdedigt haar proefschrift ‘Epidemiology of Lyme borreliosis and other tick-borne diseases in the Netherlands’ op 2 november in het Academiegebouw aan de Universiteit Utrecht.
Seta Jahfari verdedigt haar proefschrift ‘Tick-Borne Diseases: Opening Pandora's Box’ op 3 november in het Woudenstein Campus aan de Erasmus Universiteit.