Samenvatting

De kans op obesitas is voor een aanzienlijk deel erfelijk bepaald. Welke specifieke genetische factoren daarbij betrokken zijn, is nog niet bekend. Daarom is het op dit moment niet gerechtvaardigd om genetische informatie te gebruiken om obesitas te voorkomen of te behandelen. Dit is de conclusie van een literatuurstudie naar genetische factoren voor obesitas die in opdracht van het ministerie van VWS is uitgevoerd door het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). Het onderzoek heeft aangetoond dat ongeveer 40% van de variatie in het lichaamsgewicht tussen personen (uitgedrukt in de body mass index, BMI: gewicht / lengte-2) verklaard kan worden door genetische verschillen. Ook reageren mensen door hun erfelijk materiaal verschillend op veranderingen in energie-inname, -verbruik. Van een op de tien gevallen die op zeer jonge leeftijd extreem obees zijn, is een zeldzame genmutatie bekend. Van de minder extreme vormen van obesitas is hooguit 2,5% hiermee te verklaren. Veel onderzoek is gedaan naar variaties in genen die bij veel mensen voorkomen. Van vijf genvarianten die bekend zijn, is overtuigend bewezen dat ze van invloed zijn op de BMI en het risico op obesitas. Zij verklaren mogelijk 10% van de gevallen met overgewicht en 20% van de gevallen met obesitas. De genetische verschillen tussen personen zijn echter complexer dan voorheen werd gedacht. Daarom is naar verwachting de genetische bijdrage aan het ontstaan van obesitas groter dan momenteel bekend is. Dit rechtvaardigt lopend en toekomstig onderzoek op dit terrein.