Minerale Oliën in voedsel; een overzicht van het voorkomen en de bronnen

Minerale Oliën in voedsel; een overzicht van het voorkomen en de bronnen

Go to abstract

Samenvatting

Minerale oliën kunnen in voedsel zitten doordat ze eraan zijn toegevoegd, of er als verontreiniging in zijn terechtgekomen. Door maatregelen en handhaving zijn de hoeveelheden in voedsel de laatste decennia afgenomen. Op basis van de gehaltes die tot nu toe bekend zijn, verwacht het RIVM in Nederland geen schadelijke gezondheidseffecten. Dit blijkt uit een evaluatie van beschikbare kennis over minerale oliën in voedsel en bronnen van waaruit minerale oliën in voedsel terecht kunnen komen. Minerale oliën worden in verschillende stappen van de productie, bereiding, distributie en opslag van voedsel gebruikt. Bijvoorbeeld als gewasbeschermingsmiddel, als smeerolie voor voedselverwerkende machines, als voedseladditief, of als toevoeging in plastic verpakkingsmateriaal. Per toepassing is de samenstelling van minerale oliën anders. Minerale oliën bestaan uit twee groepen stoffen: verzadigde koolwaterstoffen (MOSH) en aromatische koolwaterstoffen (MOAH). De mogelijke schadelijke gezondheidseffecten van deze groepen verschillen. MOSH en MOAH in voedsel zijn voornamelijk afkomstig van gezuiverde oliën. MOAH uit onvoldoende gezuiverde oliën kunnen al bij een lage blootstelling kankerverwekkend zijn. Daarom mogen deze oliën in de voedselketen niet worden gebruikt. Zo mogen bijvoorbeeld cacao, rijst en noten niet worden geïmporteerd als deze in juten zakken zijn verpakt die met ongezuiverde oliën zijn behandeld. Ondanks de algemene daling van minerale oliën in voedsel, worden er soms nog hoge gehaltes gemeten. Om te achterhalen waar ze vandaan komen en welke levensmiddelen een belangrijk aandeel leveren in de blootstelling, heeft de Europese Commissie in 2017 lidstaten opgeroepen gehalten van minerale oliën in voedselproducten te meten. In Nederland wordt dit uitgevoerd door de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA). Op basis van de verzamelde meetgegevens, en wat de belangrijkste bronnen lijken te zijn van waaruit de minerale oliën in de producten terechtkomen, kan worden onderzocht welke maatregelen mogelijk zijn.

Abstract

Mineral oils may be present in food because they have been added or they may have ended up in foods as contaminants. Measures have been taken and enforced over recent decades that have reduced the quantities in foods. Based on the levels that are known currently, the National Institute for Public Health and the Environment (RIVM) does not anticipate any adverse health effects in the Netherlands.

This is concluded based on a review of the occurrence and sources of mineral oils in foodstuffs. Mineral oils are used in many stages of the production, preparation, distribution and storage of food. This may be as a crop protection agent, for example, or as a lubricant for food processing machinery, a food additive or an additive to plastic packaging materials. The composition of the mineral oils used is different for each application.

Mineral oils consist of two groups of compounds: saturated hydrocarbons (MOSH) and aromatic hydrocarbons (MOAH). The potential adverse health effects of these two groups are different. MOSH and MOAH compounds in foodstuffs come primarily from refined oils. MOAH from insufficiently refined oils can be carcinogenic, even at low exposure levels. For that reason, they are not allowed to be used in the food production chain. Cocoa beans, rice and nuts may for example not be imported if they are packed in jute bags that have been treated with non-refined oils.

Despite the general drop in the levels of mineral oils in foodstuffs, high levels are still sometimes measured. To find out where these come from and what foods comprise the major sources of exposure, the European Commission called upon its member states in 2017 to measure the levels of mineral oils in food products. In the Netherlands, this task is being carried out by the Food and Consumer Products Safety Authority (NVWA). The measurements can be used for determining which food products lead to the highest mineral oils intake. It is then also possible to investigate the sources of these mineral oils. The possibility for further measures can then be examined.

Uitgever

Instituut
Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu RIVM

Overig

Grootte
991 kb