Samenvatting

Registratieplichtig afval is radioactief afval waarvoor geen vergunning nodig is van de Autoriteit Nucleaire Veiligheid en Stralingsbescherming (ANVS). Het zendt zo weinig straling uit, dat het mag worden gestort op speciale stortplaatsen voor gevaarlijk afval. Bedrijven waar dit afval ontstaat, moeten dat wel melden bij de ANVS. Het valt daarmee onder het zogeheten controlestelsel van de Kernenergiewet. 

Radioactief afval is registratieplichtig als het een heel lage hoeveelheid radioactieve stoffen bevat, die ook in de natuur voorkomen (tot een bepaald maximum, dat per stof verschilt). Deze hoeveelheid bepaalt voor een deel hoeveel straling mensen kunnen 'ontvangen' door dit registratieplichtige afval. Verder hebben het type straling en de manier waarop mensen met deze stoffen in contact komen invloed op hun blootstelling aan straling. 

Boven het bepaalde maximum mag radioactief materiaal soms toch op de speciale stortplaatsen worden gestort (specifiek vrijgegeven afval). Bedrijven moeten dan wel aantonen dat de hoeveelheid straling die mensen van dat radioactieve materiaal kunnen ontvangen, niet gevaarlijk is voor de gezondheid. Dit materiaal valt dan buiten het controlestelsel, terwijl er wel meer radioactieve stoffen in zitten dan in registratieplichtig materiaal. 

Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW) wil de regelgeving voor deze soorten zeer laag radioactief afval eenvoudiger en logischer maken, mits dit veilig kan. Daarom heeft het ministerie het RIVM gevraagd te berekenen hoeveel straling werknemers en omwonenden van stortplaatsen kunnen ontvangen door registratieplichtig afval. 

Uit de berekeningen voor het jaar 2020 bleek dat de hoeveelheid straling door registratieplichtig afval in Nederland zo laag is, dat het buiten het controlestelsel zou kunnen vallen. Maar in theorie kan de hoeveelheid straling wel te hoog zijn voor wat volgens de wet is toegestaan. Daarom kan IenW Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat ) nu niet zomaar besluiten om al het registratieplichtige radioactieve afval uit het controlestelstel te halen. Hoe dat wel zou kunnen, kan verder worden onderzocht.