Wat en waarom
Het RIVM onderzoekt welke effecten de omgeving heeft op de leefstijl en gezondheid van mensen. Het gaat erom hoe milieufactoren en de manier waarop de omgeving is ingericht de gezondheid beïnvloeden. Zowel in de bestaande leefomgeving als na veranderingen daarin. Hierbij is ook aandacht voor positieve effecten van de inrichting van de leefomgeving. Meer groen en een verbeterde (fiets)infrastructuur zet aan tot bewegen, wat een positief effect heeft op de gezondheid van bewoners.
Het RIVM adviseert gemeenten en andere overheden om gezondere keuzes te maken bij de inrichting van de leefomgeving. Bijvoorbeeld door de milieukwaliteit te verbeteren (bijvoorbeeld lucht, geluid, fysieke veiligheid), gezond gedrag te bevorderen (fietsen, lopen) of de sociale samenhang te versterken.
Hoe en met wie
Om een breed draagvlak voor veranderingen te creëren is het belangrijk om alle belanghebbenden te betrekken bij de inrichting van de leefomgeving: bestuur en bewoners, deskundigen en ondernemers, ontwikkelaars en uitvoerders. Alleen dan kunnen de belangen integraal worden afgewogen en optimale keuzes worden gemaakt. Het RIVM ontwikkelt kennis en instrumenten om de inbreng van burgers beter te verankeren: citizens science. Burgens brengen zelf de kwaliteit van hun leefomgeving in kaart door bijvoorbeeld de luchtkwaliteit te meten of onveilige verkeerssituaties te inventariseren.
Het RIVM doet onderzoek, ontwikkelt en ontsluit kennis over de relatie tussen leefomgeving en gezondheid en bundelt deze. Daarnaast ondersteunt het RIVM de ontwikkeling van nationaal beleid. Ook reikt het instrumenten en praktijkvoorbeelden aan voor regionale en lokale kennisvragen over de gezonde leefomgeving.
Het RIVM heeft nauwe banden met het (inter)nationale kennisnetwerk over milieu en gezondheid, bijvoorbeeld op thema’s als elektromagnetische velden, veehouderij en houtstook, en (lokale) beleidsnetwerken. Voorbeelden hiervan zijn omgevingsdiensten, gemeenten, de GGD (Gemeentelijke Gezondheidsdienst)’en en diverse netwerkorganisaties.
Het RIVM verspreidt kennis en informatie ook via gezamenlijke thematische websites, zoals Atlas leefomgeving, Gids gezonde leefomgeving, Gezond Ontwerp Wijzer. Ook worden workshops en symposia georganiseerd over thema’s die verband houden met de inrichting van de leefomgeving, zoals over het thema wetgeving (Omgevingswet, Wet Publieke Gezondheid).