Wat en waarom
Chemische stoffen moeten veilig en gezond zijn in het gebruik. De vraag is of je een stof mag gebruiken, en zo ja onder welke voorwaarden. Bijvoorbeeld: niet in consumentenproducten, maar wel in professionele met bepaalde veiligheidsmaatregelen. Of: wel in consumentenproducten, maar niet in blikken verf omdat je er dan direct mee in aanraking kan komen.
Voor deze afwegingen worden wiskundige modellen gebruikt en scenario’s uitgewerkt. Er wordt zowel gekeken naar de blootstelling van de mens als naar de uitstoot naar het milieu. Bij mensen wordt een onderscheid gemaakt tussen consumenten en werknemers.
Het RIVM adviseert Nederlandse overheden – lokaal, nationaal en internationaal – over te nemen maatregelen of te voeren wetgeving bij het gebruik van een bepaalde stof. Denk aan het gebruik van rubbergranulaat van autobanden op sportvelden, GenX dat vrijkomt bij de productie van anti-aanbaklagen, of kleurpoeders bij grote feesten. Hoe ga je om met hormoonverstorende stoffen? Wat te doen met nanomaterialen?
Hoe en met wie
De belangrijkste Europese wetgeving op het gebied van de veiligheid van chemische stoffen is REACH (Registration, Evaluation, Authorisation and restriction of Chemicals) (registratie, evaluatie, autorisatie en restrictie van chemische stoffen) en CLP (Classification, Labelling and Packaging)(classificatie, labelling en packaging van stoffen en mengsels). Het RIVM helpt overheden en bedrijven bij de uitvoering van deze verordeningen.
Het RIVM doet veel literatuuronderzoek en overlegt met diverse stakeholders, zowel met bedrijven als met maatschappelijke organisaties. Ander onderzoek (bijvoorbeeld chemische analyses) wordt vaak uitgevoerd met andere instituten, of kan worden uitbesteed aan kenniscentra en universiteiten. Ook is er veel samenwerking met adviesbureaus, andere overheidsinstellingen, collega-instituten in Frankrijk en België, Duitsland, Denemarken. Verder vertegenwoordigt het RIVM de Nederlandse overheid bij diverse werkgroepen en comités van de Europese commissie en agentschappen of mondiale organisaties als OECD (Organisation for Economic Co-operation and Development) en WHO (World Health Organization).