Wat is syfilis?
Syfilis is een soa (seksueel overdraagbare aandoening ) en wordt veroorzaakt door een bacterie (Treponema pallidum). De bacterie veroorzaakt infecties in bijna alle organen en ook in de hersenen.
Wat zijn de klachten bij syfilis?
De ziekte verloopt in verschillende fasen:
►Eerste fase: er komt een zweer op de penis, rond de vagina, anus of mond.
►Tweede fase: je krijgt vaak een niet-jeukende huiduitslag op romp, armen en benen, of bultjes rond de penis of vagina. Daarnaast kun je last hebben van koorts, een algeheel gevoel van ziekte, spierpijn en haaruitval. Soms zijn de klachten ernstiger: lever- en nierfunctiestoornissen of hersenzenuwuitval.
►Derde fase: Na de tweede fase verdwijnen klachten vaak weer. Als de syfilis niet behandeld wordt kun je echter na een periode van jaren zonder klachten alsnog ziek worden door syfilis. Er kan ernstige schade ontstaan aan de hersenen (neurosyfilis) of het hart.
Besmetting en preventie
Syfilis wordt vooral overgedragen tijdens seksueel contact. Je kunt besmet worden wanneer de slijmvliezen van je vagina, penis, anus of mond in aanraking komen met de zweertjes of bultjes veroorzaakt door syfilis. Als je besmet bent met hiv (humaan immunodeficientievirus) kan je makkelijker syfilis oplopen. In de latere fasen van syfilis is iemand niet meer besmettelijk via seksueel contact.
Je kunt syfilis voor een deel voorkomen door condooms te gebruiken tijdens seks. Maar dit kan alleen als het condoom de zweertjes of bultjes helemaal bedekt. Syfilis wordt behandeld met antibiotica. Als je syfilis hebt is het is het belangrijk dat ook je sekspartner(s) wordt/worden opgespoord, getest en behandeld als dat nodig is, om verdere besmettingen te voorkomen.
Je kunt ook syfilis krijgen via een bloedtransfusie en zwangere vrouwen met syfilis kunnen hun baby besmetten tijdens de zwangerschap of bevalling. Dit kan leiden tot geboorteafwijkingen, vroeggeboorte en doodgeboorte. Daarom worden zwangere vrouwen aan het begin van hun zwangerschap getest op syfilis (zie ook de pagina syfilis en zwangerschap).
Hoe vaak komt syfilis voor?
Syfilis komt in Nederland bijna alleen voor onder mannen die seks hebben met mannen (MSM (mannen die seks hebben met mannen)). In 2023 hadden 1.693 mensen die zich lieten testen bij een Centrum Seksuele Gezondheid, syfilis. Hiervan was 93% MSM. Syfilis komt naar verhouding vaker voor bij MSM die hiv positief zijn.
Het komt in Nederland bijna niet meer voor dat er baby’s met syfilis geboren worden. Vanaf 2009 zijn er slechts 0 tot 3 baby’s met syfilis per jaar geweest.
