De lucht in een gebied van enkele kilometers rond Schiphol is vervuild, net als in andere stedelijk gebieden. Dit komt vooral door de uitstoot van wegverkeer, vliegverkeer en industrie. Het gaat daarbij onder andere om hele kleine stofdeeltjes die in de lucht terecht komen: ultrafijn stof. De onderzoekers stelden zich de vraag of ultrafijn stof gezondheidsklachten veroorzaakt.

Aanpak onderzoek

Het onderzoek vond plaats op drie scholen in de buurt van Schiphol. Het onderzoek op de scholen duurde van half december 2017 tot eind juli 2018. In deze periode deden drie groepen kinderen 8-9 weken mee. In Badhoevedorp waren dit allemaal kinderen van dezelfde school (S1). In Aalsmeer deed één school de eerste periode mee (S2) en een andere school (S3) de volgende twee perioden. De luchtmeetapparatuur werd verplaatst toen de tweede school aan het onderzoek begon. In totaal deden 161 basisschoolkinderen, respectievelijk uit groep zeven (11-10 jaar oud), zes (10-9 jaar oud) en vijf (9-8 jaar oud) mee aan het onderzoek. Van de 161 kinderen hadden 36 kinderen chronische luchtwegklachten. Daarnaast was er een groep van 30 kinderen met astma. Elk kind nam twee tot drie maanden deel aan het onderzoek. Het onderzoek bestond uit herhaalde metingen van de gezondheid van de luchtwegen en het bijhouden van klachten in dagboekjes.

Longfunctietesten en dagboeken

• Alle kinderen voerden dagelijks thuis eenvoudige blaastesten uit (meting van piekflow en volume in eerste seconde) en hielden een dagboekje bij. Het dagboekje bestond onder andere uit vragen over luchtwegklachten zoals hoesten, piepen, kortademigheid en extra medicijngebruik.
• Daarbij voerden kinderen van het schoolpanel wekelijks op school longfunctietesten en een meting van stikstofoxide (NO) in uitademingslucht uit. NO in uitademingslucht is een aanwijzing voor ontstekingsreacties in de longen.
• De kinderen van het astmapanel voerden alleen thuis testen uit en geen metingen op school.

Luchtmetingen

Op de scholen is een jaar lang gemeten. De hoeveelheden ultrafijn stof (deeltjesaantallen) en roet is gemeten op de schoolpleinen van de scholen. Naast de totale deeltjesaantallen werd ook de verdeling van grootte van de deeltjes gemeten: deeltjes afkomstig van vliegverkeer zijn kleiner dan deeltjes van bijvoorbeeld het wegverkeer. Ook bevatten deeltjes van het vliegverkeer minder roet.

Samenhang

Er is onderzocht of veranderingen in de concentratie ultrafijn stof samengingen met veranderingen in de gezondheid van de luchtwegen. Hierbij is gekeken of er verschillen zaten tussen gezondheidsklachten en medicijngebruik bij de totale hoeveelheid ultrafijnstof, ultrafijn stof voornamelijk afkomstig van het vliegverkeer en met ultrafijn stof voornamelijk afkomstig van het wegverkeer. Ook is er gekeken of er een samenhang is tussen ultrafijn stof en de longfunctie die is gemeten met de blaastesten.

Conclusie

Hieruit is geconcludeerd dat er een samenhang is tussen verhoogde concentraties ultrafijn stof in de lucht, de klachten en het medicijngebruik van kinderen. Dus op dagen dat de ultrafijnstof hoger is, hebben kinderen meer gezondheidsklachten en gebruiken ze meer medicijnen. Dit geldt dan vooral voor kinderen die al luchtwegklachten hebben. Er zijn geen aanwijzingen dat er een samenhang is tussen de verhoogde concentraties ultrafijnstof en de longfunctie van kinderen, zoals gemeten met de blaastesten.