Lassakoorts is een besmettelijke ziekte die vooral in West-Afrika voorkomt. De ziekte wordt veroorzaakt door het lassavirus. De meeste mensen krijgen geen klachten na besmetting met het lassavirus. Sommige patiënten worden wel ernstig ziek en kunnen er zelfs aan overlijden.
Welke klachten kan ik krijgen bij lassakoorts?
Ongeveer 80% van de mensen die besmet zijn met het lassavirus krijgt geen klachten. Als er wel klachten zijn, beginnen die vaak met koorts en een algemeen ziek gevoel. Na een paar dagen kunnen hier extra klachten bij komen, zoals:
- hoofdpijn
- keelpijn
- spierpijn
- hoesten
- rode ogen
- pijn op de borst
- misselijkheid
- overgeven
- diarree
- buikpijn
Sommige mensen krijgen daarnaast last van andere klachten, zoals:
- zweren in de mond, aan de binnenkant van de wang (het wangslijmvlies)
- keelontsteking
- opgezette lymfeklieren: bultjes in de hals, oksel of lies
- gehoorverlies, soms in combinatie met evenwichtsproblemen
Gehoorverlies door lassakoorts is in ongeveer 50% van de gevallen blijvend.
Ongeveer 10% van de patiënten met lassakoorts krijgt last van ernstige klachten. Voorbeelden hiervan zijn zwelling van het gezicht, vocht in de longen en moeite met ademen. Ook kan de patiënt last krijgen van bloedingen, uitvallende organen, of in shock of coma raken. Soms zijn de klachten zo ernstig dat de patiënt hieraan overlijdt. Dat is in ongeveer 2% van de gevallen zo.
Welke mensen lopen meer kans om lassakoorts te krijgen?
Zorgmedewerkers, zoals tropenartsen of verpleegkundigen, die patiënten behandelen die ernstig ziek zijn door lassakoorts, lopen meer kans om zelf ook ziek te worden. Dat komt doordat zij een grotere kans hebben om in contact te komen met lichaamsvloeistoffen van de patiënt.
Voor wie is lassakoorts extra gevaarlijk?
Lassakoorts is zeer gevaarlijk voor pasgeboren baby’s. Zij overlijden bijna altijd aan de ziekte. Ook voor jonge kinderen is de kans op overlijden groot. Daarnaast zijn ook de risico’s voor zwangeren groter, zoals een grotere kans op overlijden of miskramen.
Hoe krijg ik lassakoorts?
Het lassavirus wordt verspreid door bepaalde muizen (veeltepelige muizen) die in Afrika voorkomen. In Nederland komen deze muizen niet voor. Reizigers kunnen besmet raken wanneer zij in contact komen met plas en poep van deze muizen.
Lassakoorts kan ook van mens op mens worden overgedragen. Mensen kunnen anderen alleen besmetten wanneer zij zelf ziek zijn. Besmetten gebeurt via lichaamsvloeistoffen. Wanneer iemand in aanraking komt met bloed, braaksel, poep of plas van een besmet persoon, kan die persoon zelf ziek worden. De kans om anderen te besmetten is het grootst als patiënten ernstig ziek zijn en last hebben van diarree en bloedingen.
Het lassavirus kan ook in sperma of vaginaal vocht zitten en kan daar lang overleven. Daarom is het advies om ook na het herstel nog een tijd een condoom te gebruiken tijdens de seks.
De tijd tussen besmet raken en ziek worden ligt tussen de vijf dagen en drie weken.
Hoe voorkom ik lassakoorts?
Bezoekt u een land waar lassakoorts voorkomt? Vermijd dan zoveel mogelijk het contact met muizen en hun plas en poep. Bewaar voedsel goed afgesloten, zodat muizen er niet bij kunnen en houd het huis waar u verblijft goed schoon. Vindt u een dode muis? Ruim deze dan veilig op: draag handschoenen en een mondneusmasker, gebruik schoonmaakmiddel of desinfectiemiddel. Was als u klaar bent goed uw handen.
Bovenstaande maatregelen zijn ook belangrijk wanneer u werk doet waarbij u in aanraking kunt komen met door muizen besmet materiaal.
Is lassakoorts te behandelen?
Er bestaat geen bewezen behandeling voor lassakoorts. Patiënten krijgen vooral ondersteunende zorg, zoals extra vocht, bloedtransfusies en behandeling van de klachten.
Soms worden er virusremmende medicijnen geprobeerd. Maar deskundigen zijn het er niet over eens of deze echt goed werken of veilig zijn. Daarom krijgen patiënten vooral zorg die erop gericht is hun lichaam te ondersteunen tijdens de ziekte.
Hoe vaak komt lassakoorts voor in Nederland?
Lassakoorts komt in Nederland bijna niet voor. De ziekte komt vooral voor in delen van West-Afrika. In de afgelopen veertig jaar is de ziekte bij drie mensen in Nederland ontdekt. Deze mensen zijn alle drie in het buitenland besmet geraakt.
Wat doet Nederland om verspreiding van lassakoorts te voorkomen?
Om te voorkomen dat Lassakoorts zich in Nederland verspreidt, worden patiënten in isolatie verzorgd en behandeld. Dat gebeurt op een speciaal hiervoor ingerichte afdeling in het ziekenhuis, met strenge beschermingsmaatregelen.
Daarnaast doet de GGD (Gemeentelijke Gezondheidsdienst) ook contactonderzoek. Dat betekent dat de GGD onderzoekt met wie de patiënt contact heeft gehad, en contact opneemt met deze mensen. Deze contacten moeten hun gezondheid extra in de gaten houden. Wanneer zij klachten krijgen die lijken op lassakoorts, moeten zij ook naar een isolatieafdeling. Daar worden zij getest en indien nodig verzorgd en behandeld.
Hoe werkt contactonderzoek?
Uitleg over hoe de GGD'en contactonderzoek doen aan de hand van een animatie.