Tijdens de jaarwisseling van 2016-2017 is er op grote schaal sprake geweest van verstoringen van de openbare orde én van buitensporig geweld tegen politie en andere hulpverleners. Dit is aanleiding geweest voor de burgemeesters van de vier grote steden om op 23 februari 2017 de Onderzoeksraad voor Veiligheid te vragen een onderzoek in te stellen naar de beheersbaarheid van de veiligheidsrisico’s tijdens Oud en Nieuw en mogelijke verbetermaatregelen.
Op 5 december 2017 publiceerde de Onderzoeksraad voor Veiligheid het resultaat van dit onderzoek in het rapport “Veiligheidsrisico’s jaarwisseling”. Daarin worden zeven aanbevelingen gedaan die moeten leiden tot een substantiële reductie van het aantal vuurwerkslachtoffers en verstoringen van de openbare orde:
- Verbied vuurwerk dat in de praktijk de grootste inbreuk maakt op de veiligheid doordat het zorgt voor letsel (vuurpijlen) en overlast (knalvuurwerk).
- Zorg voor meer inzicht in de relatie tussen het type vuurwerk en de omvang en ernst van het letsel en neem indien noodzakelijk nadere maatregelen.
- Verplicht verkopers van consumentenvuurwerk tot gratis verstrekking van vuurwerkbrillen en aansteeklonten en tot het geven van voorlichting over veilig gebruik van de verkochte vuurwerkartikelen.
- Versterk de opsporing en vervolging van de handel in illegaal vuurwerk. Denk daarbij aan extra personele capaciteit, een betere informatiepositie en intensievere samenwerking op nationaal en internationaal niveau.
- Bevorder op Europees niveau een verdere beperking van vuurwerkrisico’s door aanscherping van de Pyrorichtlijn. Denk daarbij in het bijzonder aan een verbod op de productie van zwaar professioneel knalvuurwerk waar geen legale markt voor is.
- Evalueer maatregelen voor de jaarwisseling op effectiviteit. Zorg ervoor dat gemeenten van elkaar leren door beter gebruik te maken van elkaars ervaringen en goede voorbeelden.
- Benader oud en nieuw als een evenement. Neem als gemeente in het belang van de openbare orde en veiligheid de regie om te zorgen dat de jaarwisseling een sterker georganiseerd karakter krijgt. Verbind voorwaarden aan evenementen en andere activiteiten. Stimuleer en ondersteun burgers bij het organiseren van activiteiten voor een veilige viering van de jaarwisseling.
Het Kabinet zet volgens de kamerbrief van 8 juni 2018 in op een veilige jaarwisseling en reageert hiermee op het rapport “Veiligheidsrisico’s jaarwisseling” van de Onderzoeksraad voor Veiligheid. Het Kabinet neemt de eerste aanbeveling van de Onderzoeksraad voor Veiligheid met betrekking tot een verbod op vuurpijlen en knalvuurwerk niet over. Volgens het Kabinet is een dergelijk verbod een vergaande maatregel en dient pas te worden ingezet als andere maatregelen niet effectief zijn. Het Kabinet is van mening dat letsel en de oorzaak daarvan door vuurpijlen en knalvuurwerk kan worden voorkomen door het nemen van veiligheidsmaatregelen en heeft daarbij onder meer het advies van RIVM betrokken. De overige zes aanbevelingen van de Onderzoeksraad voor Veiligheid heeft het Kabinet wel overgenomen.
Het RIVM heeft op verzoek van het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat op 31 januari 2018 schriftelijk gereageerd op de uitkomsten van het rapport van de Onderzoeksraad voor Veiligheid vanuit het perspectief fysieke veiligheid.