- Een aanpassing van het huidige testadvies naar “Bij klachten, laat je testen. Lukt dit niet, doe dan tenminste een zelftest” leidt naar verwachting niet tot een hogere ‘strategie sensitiviteit’ dan het huidige testadvies
- Zelftesten thuis beschikbaar hebben (bijv. voorzien door overheid) leidt naar verwachting tot meer afgenomen zelftesten, sneller testen, en een hogere ‘strategie sensitiviteit’
Testadvies bij klachten: een vignette studie
- Laten testen bij klachten (GGD (Gemeentelijke Gezondheidsdienst)) neemt af (nu 29%). Zelftest gebruik neemt toe (nu 32%; oktober ‘21).
- Gebruik van zelftest (i.p.v. PCR (polymerase chain reaction)): vaker bij milde klachten en als afname PCR als lastiger wordt ervaren.
- 90% van de mensen met positieve zelftest uitslag laat zich hertesten bij de GGD.
- Toename aan klachten in winterperiode: blijven mensen PCR test doen?
- Is er netto winst te halen in de mix PCR/zelftest door een aanpassing testadvies?
Hypothesen
Primaire hypothese
1. De aanpassing van het advies ‘Met klachten, laat je testen bij de GGD’ naar ‘Met klachten, laat je testen bij de GGD. Als dit niet lukt, doe dan in elk geval een zelftest’, leidt tot een hogere ‘strategiesensitiviteit’.
Strategiesensitiviteit: gemiddelde sensitiviteitscore zelftesten (direct: 0.8, na 2 dagen: 0.7), PCR testen (1), niet testen (0).
Secundaire hypothesen
2. De beschikbaarheid van zelftesten in huis leidt tot een hogere strategiesensitiviteit.
Beleidscontext: Zelftesten zijn goedkoper dan PCR testen en zouden mogelijk gratis beschikbaar gesteld kunnen worden.
3. De strategiesensitiviteit van de experimentele interventie (t.o.v. controle) neemt toe over tijd, naarmate mensen vaker klachten hebben
Methode
- Experimentele 2x2 online vignette studie (11-16 november 2021)
- IV1: Manipulatie testadvies (1 versus 2)
- IV2: Manipulatie zelftesten in huis (Ja versus Nee)
- Procedure
- Immersion: mensen beschrijven wat ze doen op specifieke weekdag en krijgen dan test scenario
- Maken testkeuze (PCR, zelftest, afwachten), als niet PCR scenario herhaald 2 dagen later
- 4 scenario’s per persoon (november, december, januari, februari)
- 25% zwaardere klachten (koorts + hoesten) en 75% mildere klachten (loopneus) per scenario
- Uitkomstmaat:
- Primair: gemiddelde sensitiviteit zelftest (direct: 0.8, 2 dagen: 0.7), PCR testen (1), niet en ‘even aanzien, ook na 2 dagen‘ (0)
- Secundair: interactie tussen conditie en tijd
Design
Aanpassing testadvies
Participant flow diagram
Studie Sample
Representatieve sample voor Nederland voor geslacht, opleidingsniveau, leeftijd, inkomen en regio
| Respondenten [n= 3.270] | |
|---|---|
| Leeftijd M (SD) |
53,3 jaar (17,3) |
| Geslacht vrouw | 50,7% (n= 1.652) |
| Opleiding | |
| Laag | 21,8% (n=712) |
| Midden | 38,1% (n=1.245) |
| Hoog | 40,2% (n=1.313) |
| Regio | |
| West (UT, NH, ZH) | 42% (n= 1.377) |
| Noord (GR, FR, DR) | 12% (n=388) |
| Oost (OV, GD, FL) | 21% (n=676) |
| Zuid (ZL, NB, LB) | 25% (n=829) |
| Inkomen | |
| Minimum | 5.3% (n=174) |
| Beneden modaal | 13.5% (n=441) |
| Bijna modaal | 12.7% (n=416) |
| Modaal | 16.4% (n=537) |
| Tussen 1-2x modaal | 22.2% (n=726) |
| Twee keer modaal | 7.1% (n=231) |
| Meer dan 2x modaal | 9.4% (n=393) |
Tabel 1. Demografische variabelen steekproef
Resultaten
Aanpassing van het testadvies
Aanpassing van het testadvies naar “Met klachten, laat je testen bij de GGD (Gemeentelijke Gezondheidsdienst), lukt dit niet, doe dan een zelftest” leidt niet tot een hogere strategiesensitiviteit dan het huidige testadvies “Met klachten, laat je testen bij de GGD”.
- Niet als er wordt gekeken naar direct testen (keuze direct; panel links) of Hoogst behaald (testscore van nu of over 2 dagen; panel rechts)
t = 0,37; df=3268; p(tweezijdig)=0,71 t = 0,79; df=3268; p(tweezijdig)=0,43
Zelftest advies: geen verschillen in type test en tijd tot afname
| Niet testen | GGD | Zelftest | ||
|---|---|---|---|---|
| Nu testen | Huidig advies | 40,50% | 28,90% | 30,60% |
| Aangepast advies | 40,60% | 27,50% | 31,90% | |
| Na 2 dagen* | Huidig advies | 27,40% | 21,20% | 22,50% |
| Aangepast advies | 27,80% | 20,80% | 23,90% |
Tabel 2. Percentages gemiddeld over vier meetmomenten.
* Alleen deelnemers die niet naar de GGD gaan beantwoorden deze vraag na 2 dagen
Beschikbaarheid van zelftesten
De beschikbaarheid van zelftesten thuis (t.o.v. geen zelftesten in huis) leidt tot hogere strategiesensitiviteit, en die is groter is bij de Keuze direct (keuze direct; panel links) dan bij de Hoogst behaalde score (testscore van nu of over 2 dagen; panel rechts)
- Toename 21,7% direct zelftesten versus afname 7,7% direct GGD testen
t = -8,25; df=3261; p(tweezijdig)<0,001 t = -4,42; df=3234, p(tweezijdig)<0,001
Zelftesten thuis beschikbaar: toename zelftest > afname GGD en toename % mensen dat direct test
| Niet testen | GGD | Zelftest | ||
|---|---|---|---|---|
| Nu | Geen zelftesten | 47,4% | 32% | 20,5% |
| Wel zelftesten | 33,5% | 24,3% | 42,2% | |
| Na 2 dagen* | Geen zelftesten | 29,3% | 20,8% | 17,8% |
| Wel zelftesten | 25,8% | 21,2% | 28,7% |
Tabel 3. Percentages gemiddeld over vier meetmomenten.
* Alleen deelnemers die niet naar de GGD gaan beantwoorden deze vraag na 2 dagen
Verandering over tijd
De effectiviteit van de interventie verandert niet of nauwelijks over tijd.
Extra observaties
- Testen bij klachten structureel hoger bij ‘zware’ (verhoging + hoesten/niezen) versus ‘lichte’ (loopneus, neusverkouden, of keelpijn) klachten. Met zwaardere klachten gaat men ook vaker naar de GGD.
- In december verwachten mensen überhaupt vaker naar de teststraat te gaan (overeenkomstig met vorig jaar).
Conclusie
- Aanpassen van het testadvies lijkt netto geen voordeel op te leveren in de strategie sensitiviteit
- In scenario’s waar mensen een zelftest thuis hadden, testen mensen sneller en is er hogere netto strategie sensitiviteit. Het gratis beschikbaar stellen van zelftesten zou hierbij helpen.
- Limitaties:
- Dit is een snelle eerste analyse
- Vignette studies blijven uitgaan van subjectieve projecties ook al zijn ze nauwkeurig opgezet
- Sterkte:
- Experimenteel design uitgaande van realistische scenario’s en een klachten-mix zoals gezien in vragenlijstonderzoek