Preventief gedrag speelt een belangrijke rol bij het samen onder controle krijgen van het nieuwe coronavirus. Ook bij het gezond blijven tijdens de coronapandemie is gezond gedrag van belang. Onderzoek naar gedrag en gezondheid biedt inzichten hoe mensen te helpen om gedragsregels te blijven volgen. Ook met oog voor de eigen gezondheid en die van de mensen om hen heen.
Gedragswetenschappen
De WHO geeft gedragswetenschappen een belangrijke plaats in de bestrijding van pandemieën, naast andere essentiële expertise zoals virologie, epidemiologie, en geneeskunde. In lijn daarmee zet het RIVMRijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu wetenschappelijke kennis en expertise over gedrag op gecoördineerde wijze in bij de bestrijding van de coronapandemie. Een speciale coronagedragsunit bundelt, kanaliseert en maakt expertise direct beschikbaar om beleid en overheidscommunicatie (landelijk en regionaal) te informeren en te ondersteunen. Op deze manier benut het RIVM de kennis en expertise rondom gedrag, psychologie en gezondheid die Nederland rijk is.
Communicatie en beleidsmaatregelen
Het onderzoek richt zich op de impact van communicatie en beleid tijdens de pandemie op kennis, houding, gedrag en kijkt daarbij tevens naar de omgeving waarin preventief gedrag verwacht wordt. Tevens wordt onderzocht hoe de bevolking ervoor staat (fysiek, psychisch en sociaal) en hoe dat zich ontwikkelt door de tijd onder invloed van corona en COVID-19. Hierbij verkent het RIVM ook de effecten van beleidsmaatregelen op psychologie, gedrag en maatschappij op langere termijn. Denk aan eenzaamheid, leefstijl, maar ook mentale gezondheid en drugs- en alcoholgebruik.
Literatuuronderzoek
Wat is de laatste stand van de wetenschap in binnen- en buitenland? We scannen actuele gedragswetenschappelijke literatuur om nieuwe inzichten snel toe te kunnen passen.
Vragenlijstonderzoek
- RIVM en GGDGemeentelijke Gezondheidsdienst GHORGeneeskundige Hulpverleningsorganisatie in de Regio Nederland voeren samen met GGD’en een groot vragenlijstonderzoek uit onder de algemene bevolking.
- RIVM en Nivel doen samen onderzoek naar hoe mensen in Nederland de coronacrisis beleven en hoe zij hierop reageren.
Interviews
We houden interviews om resultaten van de vragenlijst beter te kunnen begrijpen en ook om inzichten op te halen bij groepen die met de vragenlijst niet goed worden bereikt.
Snel verdiepend onderzoek
Op een specifiek onderdeel kan ook gericht snel onderzoek worden uitgevoerd, waarbij de onderzoeksmethoden worden gekozen passend bij de vraag en mogelijkheden. Zo hebben we in mei ons verdiept in zelf-testen. Dit was voordat de test-straten per 1 juni open gingen voor het brede publiek.Ook is eind mei / begin juni een kleine studie uitgevoerd door het NSCR naar vrijwillig mondkapjesgebruik in Amsterdam met behulp van CCTV beelden.
Korte updates
Periodiek verschijnt er een actuele update, waarin recente onderzoeksopbrengsten beknopt worden samengevat. De meest recente versie is van 24 november 2020.
Documenten
De Corona Gedragsunit werkt vanuit een basisdocument preventiegedrag en welzijn. Hierin staat onder meer het theoretisch kader, van waaruit vraagstukken worden bekeken.
Het theoretisch kader beschrijft onder meer een aantal factoren dat van invloed is op het starten en volhouden van preventiegedrag. Het document communicatiemethoden voor ondersteunen gedrag beschrijft communicatiestrategieën voor elk van deze factoren.
Er is een praktisch stappenplan voor het systematisch en pragmatisch uitwerken van overheidscommunicatie en gedragsadviezen ter preventie van COVID-19. Bij het stappenplan hoort ook een samenvatting met een schematische uitwerking van drie voorbeelden.