Wat hebben we de afgelopen eeuw met onze bodem gedaan? Hebben de zware metalen die in de toplaag van de bodem terecht zijn gekomen invloed op onze gezondheid? Kunnen we zonder problemen doorgaan met het gebruiken van onze bodems, of wordt dit door vervuiling steeds minder makkelijk? Waar heeft de bodem van nature een afwijkende samenstelling waar we rekening mee moeten houden? Vragen die aan de orde komen in een nieuwe atlas van ons land: de Geochemische Bodematlas. Een gezamenlijk product van het RIVM, Deltares en Alterra. Deze atlas geeft een uniek overzicht van de chemische samenstelling van de bodem in Nederland.

Bodemmonsters van meer dan 350 locaties zijn geanalyseerd op meer dan 40 chemische elementen. De Atlas geeft niet alleen informatie over de door de mens beïnvloede toplaag van de bodem, maar ook over de dieper gelegen C-horizont die nog niet of nauwelijks door de mens is beïnvloed. De lijst van elementen omvat uiteraard bekende metalen als cadmium, koper en lood en relevante meststoffen als fosfor en kalium. Daarnaast geeft de Atlas ook inzicht in gehalten van elementen waarvan minder bekend is, zoals thallium, uranium en lithium.

Totaalgehalten alleen geven onvoldoende inzicht in de beschikbaarheid of het risico van chemische elementen voor planten, dieren, en mensen. Daarom presenteert deze Atlas ook meetresultaten van aanvullende bepalingen die de ‘reactieve’ en de ‘beschikbare’ fracties van de elementen in de bodemmonsters benaderen. Daarmee is de Geochemische Bodematlas van Nederland de eerste in zijn soort en een uiterst waardevol hulpmiddel bij o.a. de evaluatie van andere gegevensbronnen, normstelling voor de bodem, en bij milieukundige en ecologische risicobeoordelingen.