In 2021 heeft het RIVM, samen met TNO, Universiteit Utrecht (IRAS (Institute of Risk Assessment Sciences)) en GGD (Gemeentelijke Gezondheidsdienst) Amsterdam onderzoek gedaan naar de relatie tussen blootstelling aan houtrook en gezondheidsklachten. Dit onderzoek is uitgevoerd op vier locaties in Nederland. De uitkomsten bevestigen de relatie tussen houtrook en gezondheidsklachten.
Opzet
Het onderzoek is uitgevoerd in IJburg (Amsterdam), Bergen (Noord-Holland), Zutphen en De Meern (Utrecht). Het onderzoek liep van 8 februari tot 10 mei 2021. De gezondheid van zowel gezonde volwassenen als volwassenen met astma en/of COPD (Chronic Obstructive Pulmonary Disease (chronische bronchitis of longemfyseem)) is dagelijks in de gaten gehouden. Ook de blootstelling aan houtrook werd continu bepaald met behulp van luchtkwaliteitsmetingen.
Uitvoering
Op alle locaties was een centraal meetpunt ingericht voor dagelijkse meting van voor houtrook relevante stoffen. Voor de meest specifieke houtrookmarker levoglucosan vond filtermonstername met referentieapparatuur plaats. Op de locaties IJburg en Bergen zijn ook geavanceerde, automatische en mobiele fijnstof-, roetmonitoren en enkele CO-, roet- en fijnstofsensoren geplaatst. De fijnstofsensoren zijn zowel ter ijking bij de centrale meetpunten, als bij enkele deelnemers aan de panelstudie geplaatst. Daarnaast speelden de ervaringen van de deelnemers een rol. Zij hielden een dagboek bij met hun ervaringen en longfunctiewaarden.
Resultaten
Dit wetenschappelijk onderzoek bevestigt dat houtrook leidt tot gezondheidsklachten. Inademen van houtrook kan vooral leiden tot kortademigheid in rust en extra medicijngebruik. Er is geen eenduidig bewijs voor aantasting van de longfunctie.
Houtrook in kaart
Uit het onderzoek blijkt dat het mogelijk is de blootstelling aan houtrook vast te stellen door het meten van roet. Voor het eerst is daarmee het effect van houtrook op de gezondheid van mensen in kaart gebracht. Ook kan op deze manier de rol van andere factoren, zoals luchtvervuiling door verkeer, worden uitgesloten. De koppeling van houtrook en gezondheidsklachten is een stap vooruit in het meten van houtrook in overlastsituaties.
Buurtblootstelling
Het onderzoek laat zien dat er een verband is tussen gezondheidsklachten en de aanwezigheid van houtrook. Bovendien blijkt de blootstelling op de verschillende onderzoekslocaties vergelijkbaar. Dat betekent dat het effect veel minder lokaal is dan de onderzoekers dachten. Voor de aanpak van gezondheidsklachten door houtrook moet dus gekeken worden naar een groter gebied en niet alleen naar afzonderlijke bronnen van houtstook vlakbij.