Beschrijving

In 2018 zijn 4 gemeenten geselecteerd voor subsidiëring van pilotprojecten ‘sociale benadering dementie’ (SBD) voor de duur van vier jaar. Deze projecten zijn van start gegaan in januari 2019 (figuur 1). Daarnaast is besloten om de landelijke beweging van de SBD verder uit te breiden en te versterken door begin 2021 een tweede tranche Social Trials op te zetten. Er zijn inmiddels drie nieuwe pilot gemeenten (figuur 1) en de verwachting is dat er in de loop van 2021 jaar nog een vierde nieuwe pilot gemeente bijkomt.

In de Social Trials worden mensen met dementie en hun naasten ondersteund volgens de SBD. Deze trials staan in het teken van domeinoverstijgende samenwerkingen tussen zorgaanbieders, gemeenten, zorgverzekeraars en zorgkantoren en dragen bij aan drie doelen:
1. Het Social Trials (zorg)aanbod beter aansluit bij de leefwereld van mensen met dementie en hun naasten. Dit bestaat uit het ontwikkelen van ondersteuning die gericht is op kwaliteit van leven, het voorkomen van crisissituaties en het voorkomen van overbelasting van mantelzorgers.
2. De Social Trials dragen bij aan aanverwante maatschappelijke vraagstukken zoals het verlichten van het arbeidsmarktvraagstuk door nieuwe groepen (studenten en statushouders) in het zorglandschap te betrekken en bestaande (zorg)professionals op een andere manier in te zetten, door het netwerk rondom de cliënt te verstevigen en eenzaamheid te bestrijden waardoor minder formele zorg nodig is en door het verbinden van het versnipperde (zorg)aanbod.
3. De Social Trials verlichtten de (financiële) schottenproblematiek door domeinoverstijgende samenwerking tussen gemeenten, zorgverzekeraars, zorgkantoren en zorgaanbieders te vergroten en met deze ontschotting een hogere levenskwaliteit tegen lagere kosten te realiseren.

Aansluiting Programma Langer Thuis

Deze indicator geeft inzicht in de uitwerking van doelstelling 2 van actielijn 2: Ondersteuningsaanbod verbeteren en beter toegankelijk maken (inclusief respijtzorg).

Verdieping

De eerste uitkomsten van de Social Trials lijken op basis van door de uitvoerder zelf uitgevoerd onderzoek veelbelovend: ondersteuning volgens de SBD leidt tot verhoging van de kwaliteit van leven van mensen met dementie en naasten in alle fasen van dementie, er is een positieve invloed op de arbeidsmarkt door ook professionals zonder zorg- of welzijnsachtergrond te betrekken én er worden verminderde zorgkosten over de financieringsdomeinen Wmo Wet maatschappelijke ondersteuning (Wet maatschappelijke ondersteuning), Zvw, Wlz heen geconstateerd. De grootste financiële impact wordt bereikt door het uitstellen van opname in een verpleeghuis; deelnemers aan de Social Trials wonen prettiger en langer thuis. Het experiment duurt tot voorjaar/zomer 2023. De komende periode focussen de Social Trials zich op het realiseren van een duurzaam model richting opschaling van de SBD-werkwijze binnen de Social Trial regio’s en voor alle mensen met dementie door heel Nederland.

Daarnaast is in het voorjaar 2021 opdracht gegeven voor de uitvoering van een onafhankelijk onderzoek om werkzame bestanddelen van de Social Trials te identificeren en inzicht te krijgen in de schaalbaarheid, (kosten)effectiviteit en bijbehorende randvoorwaarden. Dit onderzoek wordt in het voorjaar van 2023 opgeleverd en wordt uitgevoerd door Erasmus School of Health Policy & Management.

Figuur 1: Geografische spreiding van gemeenten met gesubsidieerde pilotprojecten sociale benadering
dementie. In blauw de drie nieuwe pilots.

Referenties

Toa of care. Social Trials ‘s-Hertogenbosch. Een andere kijk op dementie. Geraadpleegd op 2-6-2021.