De Centra Seksuele Gezondheid (CSG Centrum Seksuele Gezondheid (Centrum Seksuele Gezondheid)’s) hebben vorig jaar 30% minder soa seksueel overdraagbare aandoening (seksueel overdraagbare aandoening )-testen uitgevoerd dan in eerdere jaren. Tijdens de eerste COVID-19 golf en lockdown konden cliënten alleen terecht voor noodzakelijke zorg. In de tweede helft van 2020 werd de soa-zorg weer opgeschaald, maar het aantal bezoekers bleef lager dan in 2019. Dat blijkt uit de Thermometer seksuele gezondheid.

Minder seksuele gezondheidszorg

In 2020 waren er in totaal 105.936 soa seksueel overdraagbare aandoening (seksueel overdraagbare aandoening )-consulten bij de CSG Centrum Seksuele Gezondheid (Centrum Seksuele Gezondheid)’s. Door COVID-19 konden minder mensen gebruik maken van seksuele gezondheidszorg bij de GGD Gemeentelijke Gezondheidsdienst (Gemeentelijke Gezondheidsdienst)’en. Aan het begin van 2020, vóór COVID-19, testten de CSG’s gemiddeld 3.000 personen per week. Tijdens de eerste COVID-19 golf en de lockdown van 13 maart t/m 31 mei waren er alleen spreekuren voor essentiële zorg. Bijvoorbeeld voor cliënten met (ernstige) soa-klachten, cliënten die een behandeling nodig hadden, PrEP pre-expositie profylaxisis (pre-expositie profylaxisis) zorg, cliënten die een partnernotificatie ontvingen en cliënten die te maken hadden met seksueel geweld. Hierdoor daalde het aantal consulten naar gemiddeld 800 per week. 

Vanaf juni werden veel coronamaatregelen versoepeld en werd ook de zorg bij de CSG’s weer opgeschaald. In de tweede helft van 2020 nam daarom het aantal consulten weer toe tot gemiddeld 2.000 per week.

Hoger percentage positieve testen

Doordat er in 2020 minder mensen zijn getest, zijn er ook minder soa-diagnoses vastgesteld. Maar het percentage positieve uitslagen was juist hoger dan in eerdere jaren. Dit komt omdat er, vanwege de afgeschaalde zorg, naar verhouding meer personen zijn getest met een hoog risico op soa. Het percentage positief was 18,1% bij vrouwen, 23,3% bij heteroseksuele mannen en 22,5% bij mannen die seks hebben met mannen (MSM mannen die seks hebben met mannen (mannen die seks hebben met mannen)). Dat betekent dat ruim 1 op de 6 vrouwen en 1 op de 5 mannen die zich liet testen een soa had.

Effect COVID-19 maatregelen op verspreiding van soa

Het is niet bekend wat het effect van de coronamaatregelen op de verspreiding van soa is. Aan de ene kant was er minder kans op verspreiding omdat mensen minder seksuele contacten hadden. Aan de andere kant hebben minder mensen zich kunnen laten testen of behandelen voor soa, wat de kans op verspreiding vergroot. Het is niet duidelijk welke van deze verschillende effecten – gedragsverandering of gemiste soa-diagnoses –  het grootst is.