In het oppervlaktewater van de Rijn en de Maas zijn zeer lage concentraties van amfetaminen, slaap- en kalmeringsmiddelen, opiaten en cocaïne aangetoond. Deze stoffen vallen onder de Opiumwet. De meeste stoffen worden verwijderd of sterk in concentratie verlaagd tijdens de drinkwaterzuivering. In het drinkwater zijn dan uiteindelijk nog drie stoffen terug te vinden, allen kalmeringsmiddelen. Er worden geen gezondheidskundige risiconormen voor drinkwater overschreden.
In verband met mogelijke effecten op de volksgezondheid op langere termijn is het raadzaam om de aanwezigheid van zulke stoffen in het watersysteem te blijven volgen. Ook wordt aanbevolen om de mogelijke effecten op het ecosysteem te onderzoeken.
Een groot deel van de onderzochte stoffen in de Maas en Rijn komt vanuit het buitenland naar Nederland, maar ook het afvalwater van Nederlandse rioolwaterzuiveringsinstallaties levert een bijdrage. Behalve oppervlaktewater en drinkwater is ook het stedelijke afvalwater onderzocht. De concentraties stoffen in het Nederlandse afvalwater blijken vergelijkbaar te zijn met die van andere West-Europese landen. Een interessante bijkomstigheid bleek dat het met behulp van de gemeten concentraties ook mogelijk is om de cocaïne consumptie in een aantal steden in te schatten en met elkaar te vergelijken.
In totaal werden 65 watermonsters onderzocht op de aanwezigheid
van 37 verschillende drugs en afbraakproducten. Deze stoffen konden
worden opgespoord met behulp van geavanceerde meettechnieken die
sinds kort beschikbaar zijn. Het onderzoek is in opdracht van de
VROM (Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer)-Inspectie uitgevoerd door het RIVM in
samenwerking met KWR (Watercycle Research Institute)
Watercycle Research Institute (in opdracht van de Nederlandse
Waterbedrijven) en het Research Institute for Pesticides and Water
van de Spaanse Universiteit Jaume I.