Tachtig tot negentig procent van de kinderen en jongeren in Nederland voelt zich gezond. In vergelijking met andere Europese landen of de Verenigde Staten staat de Nederlandse jeugd in de top 3 van landen met de beste (ervaren) gezondheid. Wel vragen onder andere ontwikkelingen in leefstijl om alertheid. Dat blijkt uit de Verkenning Jeugdgezondheid, uitgevoerd door het RIVM in samenwerking met het Nederlands Centrum Jeugdgezondheid (NCJ (Nederlands Centrum Jeugdgezondheid)).
De gezondheid van jongeren (0-19 jaar) is niet wezenlijk
veranderd vergeleken met tien jaar geleden, maar voor specifieke
gezondheidsproblemen is het beeld wel veranderd. Er zijn positieve
ontwikkelingen, maar ook bedreigingen. De babysterfte is gedaald.
Op de middelbare school worden minder kinderen vaak gepest ( van
10% naar 6%). Ook zijn jongeren minder gaan roken (van 24% naar
18%) en drinken (van 58% naar 43%). Het aantal opnamen op de
spoedeisende hulpafdeling vanwege extreem drankgebruik is echter
juist toegenomen (stijging van 65%). Ook het sociale mediagebruik
is toegenomen; bij 4% van de jongeren is sprake van problematisch
internetgebruik. Het aantal kinderen met overgewicht is de laatste
jaren gestabiliseerd, maar blijft met 13% hoog. Het aantal
meldingen van kindermishandeling is toegenomen; hoe dit zich
verhoudt tot het werkelijke aantal gevallen is niet bekend. Ten
slotte vormt de groeiende groep zeer vroeg geboren kinderen een
kwetsbare groep met (chronische) gezondheidsrisico’s.
Kansen voor JGZ (Jeugdgezondheidszorg)
De Verkenning jeugdgezondheid gaat ook in op de (toekomstige) rol van de jeugdgezondheidszorg (JGZ). De JGZ richt zich vanuit haar preventieve taak op het gezond en veilig opgroeien van kinderen en op de belangrijkste gezondheidsproblemen. Wel is het raadzaam dat de JGZ, naast de huidige zorg voor het individu meer aandacht geeft aan de gezondheid van risicogroepen, waaronder kinderen en jongeren met een lage sociaaleconomische status. Leefstijlproblemen komen bij deze groep meer dan gemiddeld voor. Vanuit een individu-overstijgende kijk op risicogroepen kan de JGZ meedenken over gezondheidsbeleid, bijvoorbeeld in de wijk of op school. Het contactmoment voor 15/16-jarigen, dat nu wordt ingevoerd, biedt de JGZ kansen om meer in te zetten op leefstijl, schoolparticipatie en toekomstige arbeidsparticipatie.
Verkenning jeugdgezondheid
De eerste Verkenning jeugdgezondheid is uitgevoerd door het
RIVM in
samenwerking met het NCJ (Nederlands Centrum Jeugdgezondheid). Het rapport geeft
een samenhangend overzicht van de fysieke en psychosociale
gezondheid van kinderen en jongeren en gaat in op leefstijl en
mogelijke problemen in de sociale omgeving. Hierbij zijn recente
cijfers vergeleken met trends uit het verleden. Daarnaast is de rol
van de JGZ in relatie tot de gezondheid van kinderen
en jongeren beschreven. Een dergelijk overzicht ontbrak tot nu toe
en is essentieel om een adequaat jeugdgezondheidsbeleid te kunnen
voeren.