Vanaf maart 2020 onderzoekt het RIVM, in samenwerking met de waterschappen, het rioolwater op sporen van het coronavirus. De metingen zijn een belangrijke aanvulling op de andere onderzoeken voor COVID-19 en daarom is besloten het onderzoek te verlengen en verder uit te breiden. Hierover zijn vandaag voor de komende vijf jaar afspraken gemaakt tussen VWS (Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport), de waterschappen en het RIVM.
Momenteel gaan twee keer per week monsters van ongezuiverd rioolwater vanuit alle ruim 300 rioolwaterzuiveringsinstallaties in Nederland naar het RIVM voor onderzoek om zo de verspreiding van het virus goed in de gaten te houden. De frequentie wordt dit jaar verder opgevoerd. Er wordt momenteel gewerkt om het logistiek mogelijk te maken alle locaties dagelijks te bemonsteren. Naar verwachting is dit aan het eind van dit jaar mogelijk.
Signaalwaarde
Op termijn wordt het hierdoor mogelijk om een signaalwaarde te koppelen aan de metingen. Als de virusmetingen van het riool een ander beeld laten zien dan de testen in de teststraat krijgt de GGD (Gemeentelijke Gezondheidsdienst) een signaal, zodat kan worden onderzocht wat er aan de hand is en of extra acties nodig en mogelijk zijn. Minister Hugo de Jonge (VWS (Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport)) zei vandaag tijdens een werkbezoek aan een rioolwaterzuiveringsinstallatie in Leiden: “De metingen zijn zo een belangrijke extra check op het reguliere testen. Zo kunnen we het virus in al zijn varianten scherp in de gaten houden, ook als het een periode minder om zich heen lijkt te grijpen. Via rioolwater kan het virus namelijk al worden opgespoord voordat mensen klachten krijgen.”
Met rioolwateronderzoek kunnen ook verschillende varianten van het coronavirus worden onderscheiden. Alle monsters worden opgeslagen. Mocht er een nieuw coronavirus opduiken, dan is het mogelijk, zodra de genetische code daarvan bekend is, terug te zoeken of het al in Nederland aanwezig is.
Graadmeter voor de gezondheid
Daarnaast verkennen RIVM, VWS en de waterschappen de mogelijkheid om het rioolwateronderzoek in de toekomst breder in te zetten. Rioolwater wordt al gebruikt voor het monitoren van ziekteverwekkers zoals bacteriën die ongevoelig zijn voor antibiotica. Daarnaast kan het onderzoek breder worden ingezet voor bijvoorbeeld het meten van medicijn- en drugsresten, microplastics en bestrijdingsmiddelen. Hiermee kan het rioolwater dienen als een soort graadmeter voor de gezondheid van de bevolking.