Bionanotechnologie

Bionanotechnologie is een relatief nieuwe wetenschappelijke ontwikkeling en verbindt nanotechnologie met biotechnologie. De technologie richt zich meer en meer op het ontwikkelen van concrete toepassingen. Duidelijk is dat deze nieuwe technologie zich weliswaar sterk ontwikkelt, maar dat de aandacht voor veiligheid op dit moment nog beperkt is. Daarom is een Safe-by-Design aanpak van belang. Hierbij wordt vroegtijdig met ongewenste effecten rekening gehouden. Dit blijkt uit een verkennend onderzoek van het RIVM.

Bionanotechnologie is gericht op het ontwikkelen en toepassen van biologische structuren op nanometerschaal. Moleculen, zoals DNA deoxyribonucleic acid (deoxyribonucleic acid) en RNA ribonucleic acid (ribonucleic acid), en eiwitten komen van nature voor in planten, mensen en dieren. Deze kunnen worden gebruikt voor ‘slimme’ technologische toepassingen op zeer kleine schaal, bijvoorbeeld voor medisch en industrieel gebruik of voor consumentenproducten.

Veiligheid en duurzaamheid

Veel toepassingen zijn nog in de onderzoeks- en ontwikkelingsfase, maar de technologie ontwikkelt zich snel. Het RIVM vindt dit type ontwikkelingen interessant en nuttig, bijvoorbeeld omdat ze een medicijn heel gericht naar een bepaalde plek in het lichaam kunnen brengen. Het is echter van groot belang om in een vroeg stadium van de ontwikkeling van een nieuw product expliciete aandacht te hebben voor veiligheid en duurzaamheid; Safe-by-design. Zo’n Safe-by-Design aanpak maakt het mogelijk om tijdig ongewenste effecten te signaleren en te voorkomen.

Het RIVM-onderzoek laat zien dat bionanotechnologie zich sterk ontwikkelt. Het richt zich meer en meer op concrete toepassingen. Het RIVM-rapport beschrijft mogelijk nadelige effecten op mens en milieu. Ook beschrijft het onderzoek in hoeverre de huidige wetgeving geschikt is om met de ontwikkeling van bionanotechnologie om te gaan.