Het RIVM heeft onderzocht voor welke groepen screening op chronische Q-koorts kosteneffectief is. Screening blijkt alleen kosteneffectief voor mensen uit bepaalde risicogroepen die in gebieden wonen waar Q-koorts voorkwam tussen 2007 en 2010. Het gaat om mensen met specifieke hart en vaatziekten en met een verzwakt immuunsysteem. Voor andere risicogroepen of voor andere gebieden is screening op chronisch Q-koorts niet kosteneffectief.
Waarom advies over screening?
Diverse maatschappelijke groepen hebben het ministerie van VWS (Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport) gevraagd om een bevolkingsonderzoek op te stellen voor chronische Q-koorts. Een groep van deskundigen heeft zich hierover gebogen en het RIVM gevraagd om een cijfermatige onderbouwing te geven. Mocht tot screening worden besloten, dan adviseren de deskundigen om alleen screening in te richten voor de groepen waarbij screening kosteneffectief is. Het rapport gaat niet in op de organisatie van een eventuele screening. Er is niet onderzocht hoe dit binnen de reguliere zorg voor specifieke risicogroepen ingevoerd kan worden.
Wanneer is screening kosteneffectief?
Als mensen op tijd opgespoord worden, kunnen ze behandeld worden voordat ernstige klachten ontstaan. Dat levert gezondheidswinst op, uitgedrukt in QALY (quality-adjusted life years)'s (quality-adjusted life years), een eenheid die staat voor levensjaren in goede gezondheid. Bovendien bespaart het ook zorgkosten als mensen op tijd behandeld worden. Anderzijds zijn er kosten verbonden aan het screeningsonderzoek zelf en de vroegtijdige behandelingen. Als een preventieve behandeling minder dan €20.000 per QALY kost, wordt dat gezien als kosteneffectief.
Wat is chronische Q-koorts?
In Nederland was tussen 2007 en 2010 een grote epidemie van Q-koorts. Bij ongeveer twee op de 100 patiënten die Q-koorts hebben doorgemaakt blijft de bacterie in het lichaam aanwezig. Dit kan na maanden of jaren een ernstige ziekte veroorzaken, namelijk chronische Q-koorts. Chronische Q-koorts komt vooral voor bij mensen met specifieke hart- en vaataandoeningen of met een verzwakt immuunsysteem. Als het op tijd wordt opgemerkt, kunnen deze personen worden behandeld met een antibioticakuur die minimaal anderhalf jaar duurt.
De Q-koorts bacterie kan ook een ander ziektebeeld veroorzaken waarbij nog langdurig klachten aanwezig blijven na een Q-koorts infectie. Dat heet het Q-koorts vermoeidheidssyndroom (QVS (Q-koorts vermoeidheidssyndroom)). In deze studie is het Q-koorts vermoeidheidsyndroom niet onderzocht.
