Wat en waarom

Het RIVM wil eraan bijdragen dat mensen langer en gezonder leven. Een goed functionerende gezondheidszorg is daarvoor belangrijk. Het RIVM brengt daarom de kosten en de kosteneffectiviteit van de gezondheidszorg in kaart. Met die informatie zijn afwegingen om maatregelen in te voeren of handelingen te verrichten, beter te begrijpen. Welke maatregelen zijn kosteneffectief? Oftewel: welke maatregelen leveren gezondheidswinst op tegen een aanvaardbaar bedrag? Het RIVM heeft een database opgebouwd van kosteneffectieve maatregelen op het gebied van preventie. Deze database ('Kosteneffectiviteit van preventie’) bevat een compleet overzicht van economische evaluaties die sinds 2005 van deze interventies zijn verschenen.

Ook valt hier ‘gedragseconomie’ onder, zoals nudging. Welke prikkels kunnen mensen stimuleren om een gezonde(re) keuze te maken? Wat zorgt er bijvoorbeeld voor dat mensen meer gaan bewegen of gezonder gaan eten? Onderzocht wordt welke afwegingen mensen maken om bepaalde dingen wel of juist niet te doen, en welke kosten daaraan hangen.

Hoe en met wie

Het RIVM doet zelf onderzoek, bijvoorbeeld in de vorm van literatuurstudies, en verzamelt en analyseert data of maakt gebruik van bestaande dataregistraties. We onderzoeken de kosten van ziekten (per ziekte, per zorgsector of per leeftijdscategorie en doen studies naar de kosteneffectiviteit van interventies: wat zijn de kosten van ziekten versus de gezondheidswinst? Bij maatschappelijke kosten en batenanalyses worden daar nog meer facetten bij betrokken, zoals de impact van bijvoorbeeld alcohol op arbeidsproductiviteit (neemt af) en welbevinden (neemt toe). Voor kwalitatief onderzoek spreekt het RIVM veel met mensen uit de zorg (focusgroepen). Ook wordt intensief samengewerkt met diverse organisaties, bijvoorbeeld met het Centraal Planbureau (CPB Centraal Planbureau (Centraal Planbureau)), de Nederlandse Zorgautoriteit (NZA Nederlandse Zorgautoriteit (Nederlandse Zorgautoriteit)), Trimbos en diverse universiteiten.

De ontwikkelingen in de zorg zijn niet alleen in Nederland gaande, maar ook in andere landen. Het RIVM houdt daarom de internationale ontwikkelingen goed in de gaten. Daarnaast werkt het RIVM onder meer samen met de OESO Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling) en meerdere universiteiten, en doet het mee aan meerdere internationale projecten.