Wat en waarom
Het RIVM brengt demografische ontwikkelingen in Nederland in kaart en hoeveel mensen door de tijd heen bepaalden ziekten krijgen. Vervolgens wordt gekeken wat deze ‘gezondheidsverkenningen voor de toekomst’ betekenen voor beleidsmakers en mensen die in de gezondheidszorg werken. Wat vragen de verwachte ontwikkelingen in leefstijl-, ziekte- en sterftepatronen van het toekomstige gezondheidsbeleid? Wat zijn de consequenties voor de praktijk van zorgverleners? En hoe kunnen beleidsmakers (het ministerie van VWS (Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport), gemeenten, GGD (Gemeentelijke Gezondheidsdienst) ’en) op de trends anticiperen? Het tijdpad is meestal ongeveer 25 jaar. Verder kijken heeft weinig zin omdat de onzekerheden dan te groot worden.
De verwachte ontwikkelingen voor de toekomst worden berekend op basis van gegevens uit het heden en het verleden. De blootgelegde patronen kunnen beïnvloed worden door meerdere factoren: nieuwe geneesmiddelen, nieuwe behandelingen of gewijzigd beleid. Enige jaren geleden bleek uit de verkenningen bijvoorbeeld dat bij ongewijzigd beleid diabetes sterk zou toenemen. Het onderwerp is destijds dan ook hoog op de politieke agenda gekomen. Naast een Toekomstverkenning van de Volksgezondheid heeft het RIVM in 2017 een toekomstverkenning van de sport uitgebracht.
Hoe en met wie
Voor de toekomstverkenningen brengt het RIVM kennis samen en integreert deze tot een coherent en betekenisvol verhaal. De benodigde kennis is afkomstig van veel partijen, zoals universiteiten, het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP (Sociaal en Cultureel Planbureau)), het Centraal Planbureau (CPB (Centraal Planbureau)), het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS (Centraal Bureau voor de Statistiek)), het Nivel, Vektis (verzamelt financieringsgegevens van de zorg), Trimbos-instituut, het Zorginstituut Nederland en de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa (Nederlandse Zorgautoriteit)). Verder zijn betrokken het ministerie van VWS en de GGD’en, artsen(-organisaties), verpleegkundigen en ziekenhuizen. Voor de sporttoekomstverkenning werkt het RIVM tevens samen met het Kenniscentrum Sport, het Mulier instituut, NOC*NSF (Nederlands Olympisch Comité* Nederlandse Sport Federatie) en de Vereniging Sport en Gemeenten (VSG).
Het RIVM levert gegevens over de ‘gezondheid van nu’ op de website volksgezondhiedenzorg.info. Dit biedt beleidsmakers betrouwbare informatie over ziekten, gezondheid, zorg en kosten. Deze website is ook de basis voor vragen over de gezondheid en zorg in de toekomst, in de Volksgezondheid Toekomst Verkenning (VTV (Volksgezondheid Toekomst Verkenning)). De VTV brengt elke vier jaar in kaart wat voor gezondheidsvraagstukken op Nederland afkomen als we op dezelfde manier blijven leven zonder extra maatregelen te treffen. Deze toekomstverwachtingen worden zowel op basis van harde cijfers gegeven, als op basis van verwachtingen van diverse experts over minder grijpbare kanten van gezondheid. Bijvoorbeeld aan de samenleving kunnen blijven deelnemen en eigen regie houden op de gezondheid.
Gegevens over de ‘sport van nu’ publiceert het RIVM op de website https://www.sportenbewegenincijfers.nl/