Wat is anaplasmose en ehrlichiose?

Anaplasma en Ehrlichia zijn bacteriën die groeien in verschillende soorten witte bloedcellen. Anaplasma phagocytophilum veroorzaakt de ziekte humane granulocytaire anaplasmose (HGA humane granulocytaire anaplasmose (humane granulocytaire anaplasmose)). Deze ziekteverwekker komt in heel Europa en Amerika af en toe voor bij teken. In teken worden ook andere Anaplasma-soorten gevonden, maar die veroorzaken geen ziekte bij mensen.

Ehrlichia chaffeensis verzoorzaakt humane monocytaire ehrlichiose (HME humane monocytaire ehrlichiose (humane monocytaire ehrlichiose)). Deze ziekte komt vooral voor in Noord-Amerika en niet in Nederland. De 'lone star tick' brengt de ziekte over. Daarnaast komt in Nederlandse teken de verwante bacterie Neoehrlichia mikurensis voor. De betekenis voor mensen is nog niet duidelijk. De bacterie is in Europa een enkele keer aangetroffen, vooral bij mensen met een ernstig gestoord immuunsysteem.

Ziekteverschijnselen

Het ziektebeeld van anaplasmose en ehrlichiose lijkt sterk op elkaar. Na een tekenbeet ontstaan vooral griepachtige verschijnselen met koorts, en soms ook met zware hoofdpijn, spierpijn, gewrichtspijn en vermoeidheid. De ziekteverschijnselen houden meestal een paar dagen aan en verdwijnen dan weer. In een enkel geval wordt de patiënt ernstiger ziek. De kans op een ernstiger verloop van de ziekte is groter bij mensen met een ernstig verstoord immuunsysteem.

Besmetting en preventie

De bacteriën leven normaal gesproken in kleine knaagdieren, schapen, paarden, runderen, herten en reeën. Teken raken besmet doordat zij bloed van deze dieren opzuigen. Als de teken zich daarna vastbijten in een mens, kunnen zij de bacterie overbrengen.

Hoe vaak komen anaplasmose en ehrlichiose voor in Nederland?

Hoe vaak anaplasmose voorkomt in Nederland weten we niet precies. Bij het RIVM wordt de diagnose slechts heel sporadisch gesteld. Anaplasma phagocytophilum wordt gevonden in 2-3% van de teken die zijn gevangen in de natuur. Neoehrlichia mikurensis komt in ongeveer 6% van de teken voor.

Verwijderen van teken

ÿþ'Op basis van de voorlichtingsfilm 'Een teek? Pak 'm beet!' is een korte module gemaakt over het verwijderen van teken.