Voor dit onderzoek zijn mensen van 64 tot 90 jaar oud uitgenodigd die al jaren meedoen aan de Doetinchem Studie. Dit is een studie waarin het RIVM al meer dan 30 jaar de gezondheid van een groep volwassen Nederlanders uit Doetinchem volgt. Binnen de Doetinchem Studie heeft een kleine groep deelnemers eerder meegedaan aan de DAO studie (Doetinchem studie Afweer en Ouder worden). Hierin is de rol van veroudering op het afweersysteem onderzocht. Deze deelnemers zijn gevraagd ook mee te doen met het VOCAAL-onderzoek, met als resultaat ongeveer 100 deelnemers. De studie is gestart in maart 2021. De laatste bloedafname zal in oktober/november 2024 zijn, waarna de studie volledig is voltooid.

In het VOCAAL-onderzoek wordt gekeken hoe de afweerreactie is van mensen van 64 jaar en ouder op de vaccinaties tegen het coronavirus. Hierbij wordt vooral de geheugenafweer van de witte bloedcellen en de afweer in de neus, daar waar het virus binnen komt, meegenomen. Optioneel kon bij de start van de studie ook ontlasting gedoneerd worden. Bacteriën in de darm zijn ook van invloed op de afweer en worden ook bestudeerd. Niet alle deelnemers doen mee aan dit onderdeel.

De coronavaccinatie beschermt mensen tegen ziekte die wordt veroorzaakt door het coronavirus SARS severe acute respiratory syndrome (severe acute respiratory syndrome)-CoV coronavirus (coronavirus)-2. In het VOCAAL onderzoek bekijken we hoe de afweer wordt opgebouwd na de verschillende vaccinaties, hoe lang mensen beschermd zijn en hoe verschillend mensen van dezelfde leeftijd reageren. Omdat er veel informatie is over de gezondheid van deze deelnemers over lange tijd, kunnen we de gezondheidsstatus van deze mensen vergelijken met de opbouw van de afweer na de coronavaccinaties.

Hoe werkt het?

Deelnemers werd gevraagd naar de GGD Gemeentelijke Gezondheidsdienst (Gemeentelijke Gezondheidsdienst) locatie van de Doetinchemstudie te komen voor een bloedafname en om  neusvocht en speeksel af te laten nemen. Daarnaast ontvingen Deelnemers op sommige tijdstippen thuis een pakketje met alle materialen, waaronder een prikset om bloed zelf af te nemen met een vingerpik en een vragenlijst. Het invullen van de vragenlijst en het afnemen van bloed gebeurt op verschillende tijdstippen verspreid over 3.5 jaar. De eerste bloedafname was vlak voordat de deelnemers hun eerste coronavaccinatie kregen. De laatste afname is een jaar na laatste vaccinatie.

Meedoen is alleen mogelijk als mensen zich ook daadwerkelijk laten vaccineren. Deelname aan het onderzoek is vrijwillig.

Resultaten

Door de uitkomsten van de verschillende onderzoeken, waaronder het VOCAAL-onderzoek, te combineren hebben we door de tijd heen antwoord kunnen geven op verschillende vragen.  Bekijk hier de resultaten.

Over medisch wetenschappelijk onderzoek

Ieder onderzoek waarbij aan deelnemers gevraagd wordt om lichaamsmateriaal, zoals bloed af te staan wordt door een METC medisch-ethische toetsingscommissie (medisch-ethische toetsingscommissie) getoetst. METC Utrecht heeft dit onderzoek goedgekeurd.

Wil je meer informatie over het meedoen aan medisch wetenschappelijk onderzoek?

• Lees de brochure: Medisch-wetenschappelijk onderzoek. Algemene informatie voor de proefpersoon.
• Meer informatie over de toetsing van onderzoek vind je op de website van de Rijksoverheid.

Overzicht van corona-onderzoek door RIVM