Welke besmettingsrisico’s zijn er bij het verzorgen van een overledene, die mogelijk COVID-19 had?

Het virus overleeft maar kort buiten het lichaam, van enkele uren tot een dag. De overdracht van het virus gaat via druppels die ontstaan door hoesten en niezen. Dit vormt dus geen risico meer na overlijden. Met het dragen van persoonlijke beschermingsmiddelen en het uitvoeren van handhygiëne zijn de risico’s op besmetting tot een minimum te beperken. 

Wanneer moet handhygiëne worden toegepast?

Het is belangrijk om handhygiëne uit te voeren  na elk contact met de overledene. Na het verwijderen van persoonlijke beschermingsmiddelen en na verplaatsing en vervoer van de overledene. Zie: handhygiëne voor het goed uitvoeren daarvan.

Welke persoonlijke beschermingsmiddelen zijn er nodig bij het verzorgen van de overledene?

Draag tijdens de verzorging een schort met lange mouwen en handschoenen. Het dragen van een veiligheidsbril en mondneusmasker is niet nodig. Trek eerst het schort aan en dan de handschoenen, over de manchetten van de mouwen. Bij het uitrekken is de volgorde andersom: eerst de handschoenen uitdoen, daarna handhygiëne toepassen, dan het schort uittrekken en vervolgens weer handhygiëne toepassen.

Hoe moet een overledene vervoerd worden?

De overledene kan op de normale manier opgehaald en  vervoerd worden. Dit zal meestal vanuit het ziekenhuis of een zorginstelling zijn. Bij direct contact met de overledene moet een schort met lange mouwen en handschoenen te worden dragen, gevolgd door handhygiëne. Volg de lokale aanwijzingen van het ziekenhuis of de zorginstelling op. 

Mag thanatopraxie/balsemen op een met het virus besmette overledene plaatsvinden?

Ja, dat mag, als hierbij de hygiënemaatregelen genomen worden die voor de uitvaartbranche gelden.

Zijn er beperkingen aan het opbaren van de overledene?

Nee, de overledene mag zowel thuis als in het uitvaartcentrum opgebaard worden. De kist mag zowel open als dicht.

Kan opbaring van de overledene op bed plaatsvinden met koeling door middel van een bedkoelsysteem?

Deze vorm van opbaring ziet men veelvuldig in thuissituatie en in zorginstellingen voor langdurige zorg zoals verpleeghuizen. Er is  geen bezwaar tegen.

Zijn er beperkingen aan het contact van de nabestaanden met de overledene?

Nadat de overledene verzorgd is, zijn er geen beperkingen aan het contact van de nabestaanden met de overledene. Net als anders, wordt goede handhygiëne daarna geadviseerd.   

Zijn er beperkingen aan het contact met de nabestaanden?

Momenteel is het advies van kracht om geen handen te schudden. Er zijn verder geen beperkingen aan het contact met de nabestaanden, tenzij zij ook klachten hebben, zoals luchtwegklachten met of zonder koorts en/of benauwdheid, die kunnen passen bij het nieuwe coronavirus. Dan kunnen zij in principe niet bij de uitvaart zijn. Mogelijk kunnen eerstegraads nabestaanden hierop een uitzondering vormen. Als hun gezondheidstoestand het toelaat en zij weinig klachten hebben (geen koorts en niet hoesten), kunnen zij met een chirurgisch mondneusmasker aanwezig zijn. Gelukkig zijn er moderne communicatiemiddelen die het mogelijk maken om de uitvaart of afscheidsdienst (via een audio- of videoverbinding) live mee te maken.

Wat is het advies voor contact met de nabestaanden bij het 'regelgesprek / aannamegesprek'?

Als de nabestaanden klachten hebben, zoals luchtwegklachten met of zonder koorts en/of benauwdheid, die kunnen passen bij het coronavirus,  dan is een fysiek bezoek onwenselijk. Voer het regelgesprek dan via de telefoon of andere moderne communicatiemogelijkheden (skype ed).

Welke adviezen gelden er voor uitvaart-, afscheidsdiensten en condoleances; gelegenheden waar grote groepen personen bij elkaar komen?

Kijk op de website van de Rijksoverheid voor alle informatie over groepen bij uitvaart, -afscheidsdiensten en condoleances.