• Screening bij binnenkomst in Nederland is vereist voor immigranten uit landen met een WHO World Health Organization (World Health Organization )-geschatte tbc Tuberculose (Tuberculose)-incidentie van ≥ 100 per 100.000 inwoners en een aantal andere landen (zie Landenlijst Tuberculose).
    • Immigranten jonger dan 18 jaar worden onderzocht met een TBI-test en symptoomscreening via de Vragenlijst Tuberculoseonderzoek.
    • Immigranten van 18 jaar en ouder worden middels een thoraxfoto gescreend op tuberculose.
  • Immigranten van 18 jaar en ouder afkomstig uit landen met een WHO-geschatte tbc-incidentie van ≥ 200 per 100.000 inwoners en een aantal andere landen (zie Landenlijst Tuberculose) komen tevens in aanmerking voor TBI-screening óf röntgenologische vervolgscreening, wanneer zij langer dan 6 maanden in Nederland denken te verblijven.

Nader onderzoek

Personen met een positieve TBI-test krijgen een preventieve behandeling aangeboden wanneer tuberculose is uitgesloten (zie CPT-richtlijn Preventieve tuberculosebehandeling).

Bij personen met een afwijkende longfoto doet de GGD Gemeentelijke Gezondheidsdienst (Gemeentelijke Gezondheidsdienst) nader onderzoek om actieve tuberculose te bevestigen c.q. uit te sluiten. Personen met tuberculose worden behandeld volgens de NVALT Nederlandse Vereniging van Artsen voor Longziekten en Tuberculose (Nederlandse Vereniging van Artsen voor Longziekten en Tuberculose)-richtlijn Behandeling tuberculose. Personen met een afwijkende longfoto passend bij inactieve, eerder onbehandelde tuberculose krijgen een preventieve behandeling aangeboden (zie CPT-richtlijn Preventieve tuberculosebehandeling).

Wetgeving

In Artikel 3.21 van het Vreemdelingenbesluit is vastgelegd dat aan een vreemdeling met een beoogd verblijf van langer dan 90 dagen die de nationaliteit bezit van een van de bij ministeriële regeling vast te stellen landen een verblijfsvergunning wordt verleend, indien hij of zij bereid is een onderzoek naar of behandeling voor tuberculose te ondergaan en daaraan mee te werken. 

Uitgezonderd van de binnenkomstscreening op tuberculose zijn vreemdelingen uit de Europese Unie,  Europese Economische Ruimte (IJsland, Liechtenstein en Noorwegen), Australië, Canada, Israël, Japan, Monaco, Nieuw Zeeland, Suriname, de Verenigde Staten van Amerika en Zwitserland, en overige staten die op de landenlijst van de CPT zijn uitgezonderd. De landenlijst maakt onderscheid in screeninglanden voor immigranten en asielzoekers.

Periodieke evaluatie

De Wbo vereist periodieke evaluatie van het screeningsbeleid.  De laatste evaluatie betrof de periode 2019-2023:

  • De tbc-prevalentie bij de screening immigranten uit landen met een WHO-geschatte tbc-incidentie van ≥ 100 per 100.000 inwoners was 79 per 100.000 gescreende personen (61 bij immigranten uit landen met een tbc-incidentie van 100-199/100.000 en 89 bij immigranten uit landen met een tbc-incidentie van ≥ 200-199/100.000). (Mulder 2025).
  • De waargenomen tbc-prevalentie bij immigranten jonger dan 12 jaar was 11 per 100.000 gescreende personen; de TBI-prevalentie bedroeg 0,6%. De CPT heeft op basis van deze opbrengst het ministerie geadviseerd de tuberculosescreening bij immigranten jonger dan 12 jaar af te schaffen.

Procedure binnenkomstscreening en vervolgscreening

Een immigrant heeft bij de Nederlandse ambassade of consulaat in eigen land een toegangs- en verblijfsprocedure (TeV) gestart. Bij aankomst in Nederland dient de immigrant zich binnen drie werkdagen te melden bij de Immigratie en Naturalisatie Dienst (IND) van de politie van de gemeente waar hij of zij verblijft. Indien van toepassing verstrekt de IND Immigratie- en Naturalisatiedienst (Immigratie- en Naturalisatiedienst) de immigrant de instructies en de formulieren voor het tuberculoseonderzoek bij de Gemeentelijke Gezondheidsdienst (GGD). Het tbc-onderzoek moet binnen drie maanden na de datum waarop de aanvraag voor een verblijfsvergunning is toegewezen worden gedaan. Voor het onderzoek moet de immigrant zelf een afspraak maken bij de GGD. De GGD geeft een verklaring af voor de IND, dat men voor onderzoek is geweest; hierbij worden geen medische gegevens verstrekt.

De eerste screening bij binnenkomst is het beste moment om de betrokkene te informeren en tevens de TBI screening aan te bieden, om een optimale dekkingsgraad van de screening te bereiken.

Immigranten bij die op TBI zijn onderzocht hoeven niet voor röntgenologische vervolgscreening opgeroepen te worden, tenzij er een TBI is aangetoond en geen preventieve behandeling wordt gestart.

De röntgenologische vervolgscreening is halfjaarlijks gedurende twee jaar.

Literatuur