In verschillende wijken hebben GGD (Gemeentelijke Gezondheidsdienst)’en in het najaar van 2021 prikbussen (mobiele vaccinatie-units) ingezet. In de regio Amsterdam, in wijken waar het percentage gevaccineerde mensen lager is, werden tijdens de inzet van prikbussen meer eerste coronavaccinaties gezet. Dat blijkt uit onderzoek van het RIVM.
Samenvatting
Tijdens de coronapandemie gebruikten GGD (Gemeentelijke Gezondheidsdienst)’en 'fijnmazig vaccineren'. Zeker 60% van de GGD’en zette onder meer prikbussen (mobiele vaccinatie-units) in bij wijken met een lage vaccinatiegraad (najaar 2021). Denk verder aan het uitdelen van folders en flyers, posters in de wijk en persoonlijke gesprekken met personen en groepen op locatie. In de regio Amsterdam zorgde dit in deze wijken voor 26% meer eerste prikken op dagen dat een prikbus van de GGD in de wijk stond vergeleken met dagen en wijken waar die niet stond.
Bij de analyses is gebruikgemaakt van twee databronnen:
- De vaccinatieopkomst per wijk per dag komt uit het COVID-19 Informatie Management Systeem (CIMS). Alleen mensen die toestemming gaven voor registratie zijn als gevaccineerd opgenomen in de database.
- De gegevens over de inzet van prikbussen door de GGD (Gemeentelijke Gezondheidsdienst) zijn afkomstig van de centrale administratie van GGD GHOR Nederland (Gemeentelijke / Gemeenschappelijke GezondheidsDienst – Geneeskundige HulpverleningsOrganisatie in de Regio).
Deze analyses omvatten prikbussen die GGD GHOR Nederland beschikbaar heeft gesteld aan de GGD-regio’s. Naast de prikbussen in deze analyses is een onbekend aantal prikbussen ingezet door de regio’s zelf.
In de analyses wordt het aantal COVID-19-vaccins dat per dag werd gezet in wijken op momenten dat er een prikbus stond vergeleken met wijken en tijdstippen waarop geen prikbus actief was.
Fijnmazig vaccineren
De prikbussen zijn tijdens de coronapandemie door zeker 60% van de GGD (Gemeentelijke Gezondheidsdienst)’en ingezet in gebieden en wijken met een lage vaccinatiegraad (percentage van mensen die in aanmerking komen voor vaccineren) in de herfst van 2021. De GGD’en bepaalden zelf wanneer en waar zij de bussen inzetten. De prikbussen zijn onderdeel van 'fijnmazig vaccineren'. Mensen krijgen hiervoor op een toegankelijke manier hun vaccinactie aangeboden. Denk naast de prikbussen aan persoonlijke toelichting op locatie door sleutelfiguren, posters in de wijk of door folders uit te delen.
Stijging aantal gezette prikken in wijken met prikbus
De meerwaarde van prikbussen was nog niet eerder onderzocht. Voor dit onderzoek is specifiek gekeken naar de regio Amsterdam. Op een dag waar een prikbus van GGD GHOR (Koepelorganisatie Gemeentelijke en gemeenschappelijke gezondheidsdiensten en geneeskundige hulpverleningsorganisaties in de regio) aanwezig was werden in deze wijken gemiddeld 26% meer eerste coronaprikken gezet, vergeleken met dagen en wijken zonder bus.
Het is nog onduidelijk of er sprake is van een versnelling (mensen die al van plan waren gaan eerder) of dat de prikbus mensen bereikt die anders niet van plan waren om zich te laten vaccineren. Daar is meer onderzoek voor nodig. Ook wordt nog gewerkt aan analyses over de effectiviteit van de inzet van prikbussen op landelijk niveau.
In landelijke gebieden grootste toename
We zien aanzienlijke verschillen in het aantal mensen dat een COVID-vaccin heeft gehaald tussen gebieden waar de prikbussen zijn ingezet. Bij de prikbussen die in landelijke gebieden zijn ingezet, is een grotere procentuele toename in het aantal vaccinaties waargenomen dan bij de prikbussen die in de meer stedelijke gebieden zijn ingezet. Dat is een extra aanwijzing dat bereikbaarheid van de priklocatie belangrijk is.