Aanpak
Bij de verbouwing van de afdeling Tandheelkunde zijn verschillende aanpassingen gemaakt aan de architectuur die bij kunnen dragen aan het welzijn van werknemers.
- Het grote gebouw met zes etages heeft veel ramen waardoor er veel daglicht binnenkomt. Centraal in het gebouw is een atrium.
- In verschillende delen van het gebouw is verschillend licht gebruikt. Op de twee verdiepingen met alleen maar tandartsstoelen wordt hard, wit licht gebruikt om goed het werk uit te kunnen voeren. In kantoortuinen wordt zachter, oranje licht gebruikt voor meer rust.
- Het is een open gebouw waarin overal het originele beton terugkomt.
- In vergaderruimtes zijn voornamelijk statafels geplaatst. Op deze manier vergaderen werknemers staand.
- Toegang tot vluchtroutes hebben glazen trappen gekregen zodat de trappen zichtbaarder zijn en mensen er naartoe worden geleid. Op de treden staat hoeveel calorieën men verbrandt door trap te lopen. Dit stimuleert. Ook zijn er per verdieping inspirerende spreuken op de muren aangegeven.
- Er is groen gebruikt als scheiding tussen loopdelen en bureaus. Hier zijn grote planten geplaatst in plaats van schermen om een relaxte sfeer te creëren.
- De kleurstelling is rustig en licht gehouden en geeft daarmee rust.
- Kunst aan de muur wordt beheerd, zodat alles in één lijn is. Door de dynamiek in de organisatie is het vaak al druk genoeg, dus op het gebied van kunst worden prikkels zo verdraaglijk mogelijk gehouden. Medewerkers hebben geen eigen plek en mogen dus geen privé dingen ophangen.
- Geluid wordt gedempt door vloerbedekking, hoge plafonds en op een enkele plek akoestische schermen.
- Kijklijnen worden gebroken door planten of folies op ramen, zodat men minder lange lijnen kijkt. Hierdoor zien medewerkers niet iedereen zitten en blijven prikkels beperkter.
Deze verbouwing sluit aan bij het concept ‘Radboud werkomgeving’, waarin het Radboudumc (Radboud University Medical Centre) zich bezighoudt met activiteitgericht werken en ruimtes en voorzieningen op deze manier inrichten. Eén van de uitgangspunten van het gebouw is geweest om activiteitgericht werken en afwisseling mogelijk te maken.
In 2017 won het tandheelkundegebouw de Gulden Feniks prijs voor beste renovatieproject en de Architectuurprijs Nijmegen.
Doel en doelgroep
Het creëren van een vriendelijk en toegankelijk gebouw zodat een vertrouwende omgeving ontstaat voor de patiënten van Tandheelkunde. Voor studenten, medewerkers en omgeving is het doel een open en transparant gebouw dat bijdraagt aan een stimulerende leer- en werkomgeving.
Werking
Literatuuronderzoek
- Daglicht en helder kunstlicht hebben een positief effect op gezondheid en welzijn van zowel patiënten als personeel (1).
- Planten dragen bij aan stressreductie en positieve emoties (2).
- Uitzicht op de natuur heeft een positief effect op gezondheid en welzijn van patiënten en zorgpersoneel (1, 2).
- Het gebruik van geluidsreducerende materialen heeft een positief effect op het welzijn van zowel patiënten als personeel (1).
- Het fysiek ontwerp van een ziekenhuis kan, naast bijvoorbeeld inefficiënte werkprocessen, bijdragen aan stress bij werknemers en inefficiënt werken. Er kan dan minder tijd besteed worden aan directe patiëntenzorg (3).
- Schermen, planten of kasten die werkplekken van elkaar scheiden voorkomen dat werknemers worden afgeleid door visuele prikkels en gesprekken tussen collega’s.
Overzicht literatuur
Aansluiting andere doelen Green Deal
- Door het hele gebouw te hergebruiken in plaats van een nieuwbouw te ontwikkelen is sprake van circulaire economie.
- Gebruik van drielaags glas, lichtsensoren en LED verlichting vermindert energiegebruik. Ventilatie in vergaderruimtes gaat aan wanneer iemand de ruimte betreedt en staat niet constant aan. Energiegebruik is in totaal meer dan 70% minder dan in de oude situatie. Dit draagt bij aan CO2 (carbon dioxide) reductie.
Het gebouw is toekomstbestendig gebouwd (bijv. electra en ICT (Informatie- en communicatietechnologie) kabels lopen door goten in de vloer in plaats van door de wanden).
Aandachtspunten uitvoering programma
Er zijn verschillende randvoorwaarden, succesfactoren en knelpunten te noemen.
Randvoorwaarden
- Het is van belang om de gebruikers van het gebouw te betrekken en te luisteren naar hun wensen. Dat wil niet zeggen dat al hun wensen direct moeten/kunnen worden gehonoreerd, maar het moet gebouwd worden vanuit de visie van de organisatie en de ideeën van de gebruikers.
- Het is belangrijk om van tevoren een visie te bepalen, bijvoorbeeld activiteitgericht werken. Vanuit dat uitgangspunt start je. Ideeën ontstaan vanuit interactie tussen gebruikers en de architect.
- Bij bouw (t.o.v. nieuwbouw) moet rekening worden gehouden met bestaande ruimtes. Hierin is het soms moeilijker de wensen te realiseren.
Succesfactoren
- Flexibiliteit van keuzes zorgt ervoor dat als processen veranderen of als iets anders uitgepakt is dan verwacht, er makkelijk aanpassingen kunnen worden gemaakt. Voor vergaderruimtes zijn zoveel mogelijk verplaatsbare units gemaakt. Deze kunnen makkelijk ergens anders worden geplaatst wanneer nodig.
- Er zijn goed doordachte ontwerpen gemaakt. Zo zijn er werkplekken voor normale werkzaamheden, vergaderruimtes voor overleggen en telefooncellen om te bellen. Door deze op bepaalde plekken neer te zetten stimuleer je mensen om te bewegen.
Leerpunten
Niet op alle plekken is voldoende nagedacht over de logistieke stromen waardoor je soms achter iemand langs moet om een vergaderruimte in te gaan. Het is van belang om dit vooraf duidelijk te hebben.
Meer informatie
- Bekijk meer informatie op www.ru.nl en bekijk het filmpje 'Artist impression'.