Infecties met HPV (humaan papillomavirus) komen zeer veel voor. Zo'n 80-90% van de mensen wordt eens in hun leven besmet met HPV. Een (langdurige) infectie met HPV kan kanker of genitale wratten veroorzaken. Op deze pagina vind je meer feiten en cijfers over HPV.
HPV (humaan papillomavirus) kan verschillende soorten kanker veroorzaken. Dit gaat om kanker bij de baarmoederhals, anus, vagina, schaamlippen, penis, en in de mond- en keelholte (orofarynx). Onderstaande tabel geeft een indicatie over hoe vaak mensen in Nederland deze vormen van kanker krijgen.
Baarmoederhalskanker wordt bijna altijd veroorzaakt door HPV, in ongeveer 71% van de gevallen door HPV-typen 16 of 18. De andere vormen van kanker kunnen ook andere oorzaken hebben, en worden voor een deel veroorzaakt door HPV (zie kolom HPV-attributie). HPV-typen 16 en 18 veroorzaken het grootste deel van de HPV-gerelateerde kankers (zie kolom HPV-16/18-attributie).
Tabel 1. Het aantal kankerdiagnoses en sterfgevallen bij vrouwen en mannen tezamen (gemiddelde over 2017-2021); de geschatte HPV-attributie en de HPV16/18-attributie. HPV-16 en 18 zijn de HPV-typen waarop het bivalente vaccin (Cervarix®) gericht is.
|
Locatie kanker |
Aantal1 |
Overlijden2 |
HPV-attributie |
HPV-16/18-attributie |
|---|---|---|---|---|
|
Baarmoederhals |
855 |
216 |
100% |
71% |
|
Anus |
270 |
60 |
88% |
87% |
|
Vagina |
54 |
23 |
71% |
71% |
|
Schaamlip |
433 |
143 |
15% |
77% |
|
Penis |
181 |
40 |
32% |
72% |
|
Mond- en keelholte (Orofarynx) |
678 |
183 |
~48% |
85% |
|
Totaal |
2.471 |
667 |
|
|
1De aantallen zijn gebaseerd op gegevens afkomstig van de Nederlandse Kankerregistratie. Voor de aantallen uit 2020 en 2021 zijn voorlopige data gebruikt.
2Het aantal overlijdens is gebaseerd op gegevens afkomstig van het Centraal Bureau voor de Statistiek. Voor 2021 zijn voorlopige data gebruikt.
Rekening houdend met het deel van de kankers dat veroorzaakt wordt door HPV (dus de HPV-attributies), krijgen jaarlijks in Nederland naar schatting bijna 1.200 vrouwen en bijna 400 mannen kanker door HPV. Het grootste deel daarvan kan voorkomen worden met de HPV-vaccinatie.
Jaarlijks zijn er ongeveer 17.000 gevallen van genitale wratten bij vrouwen en 19.000 gevallen van genitale wratten bij mannen.
Figuur 1. Aantal nieuwe kankers per 100.000 inwoners per jaar van 2000-2020. Voor 2019 en 2020 zijn voorlopige data gebruikt. De gegevens zijn afkomstig van de Nederlandse Kankerregistratie (NKR (Nederlandse Kanker Registratie)). Bij deze aantallen is geen rekening gehouden met de HPV (humaan papillomavirus)-attributies.
Figuur 2. Aantal sterfgevallen als gevolg van kankers per 100.000 inwoners per jaar van 2000-2020. Voor 2020 zijn voorlopige data gebruikt. De gegevens zijn afkomstig van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS (Centraal Bureau voor de Statistiek)). Bij het aantal sterfgevallen is geen rekening gehouden met de HPV (humaan papillomavirus)-attributies.