Het kan ongeveer een halfjaar duren voordat een plasticzak van 0,1 millimeter dik op een Grieks strand in de zon uiteen valt in microplastics. Plastic op het strand valt veel sneller uiteen dan plastic dat in zee drijft. Ook valt plastic in de zomer, onder invloed van zonlicht en hogere temperaturen, veel sneller uiteen dan in de winter.

Dit blijkt uit onderzoek dat is gepubliceerd in Frontiers in Marine Science. Voor het schatten van de verspreiding van microplastics is het belangrijk om te weten hoe snel zwerfvuil uiteen valt en wat de belangrijkste oorzaken zijn.

In de studie zijn plastic supermarktzakjes gebruikt van HDPE (High Density Poly Ethylene) met diktes van 0,1 millimeter en 0,7 millimeter. Het plastic werd blootgesteld aan vier verschillende omstandigheden: een zand- of waterbak mèt en zonder blootstelling aan natuurlijk zonlicht.

Straling bepaalt snelheid uiteenvallen

Buiten op zand duurde het 5 maanden voordat de verslechtering van het plastic begon, maar daarna ging het snel. Eén maand later was het plastic volledig uiteengevallen in microplastics. Het bleek dat de cumulatieve straling (luminance) een goede voorspeller is voor de het moment waarop en de mate waarin van verwering van het plastic optreedt.

De onderzoekers ontwikkelden hiervoor een methode om verslechtering van het plastic door het ontstaan van breukjes en schilfers vast te leggen. Dit gebeurde met een geautomatiseerde beoordeling van microscopische foto’s. Daarnaast werd de mate van zonnestraling bijgehouden.

In vier verschillende bakken werden 50 plasticstrips gehangen, waarvan er wekelijks vijf werden weggenomen om de achteruitgang van het materiaal te bepalen. Daarvoor werden de verandering van treksterkte en van het molecuulgewicht bepaald.

In Griekenland sneller dan in Nederland

Zakjes van 0,7 millimeter dik braken niet af tot kleinere stukjes binnen de testduur van 6 maanden. Hieruit blijkt dat de resultaten van deze studie niet zonder meer van toepassing zijn op andere plasticsoorten. Aangezien de studie in Griekenland is uitgevoerd zal de fragmentatie van dergelijke plastic zakjes in Nederland langer duren dan een halfjaar.