Tijdens de eerste golf besmettingen in de coronacrisis (maart – juni 2020) lag het totale aantal bezoeken aan de huisarts 11% lager dan in dezelfde periode in 2019. Dat blijkt uit onderzoek van het RIVM en Nivel. Het aantal bezoeken voor klachten die mogelijk te maken hebben met kanker of hartziekten lag 21% lager. In de tweede golf (september – december 2020) was het aantal bezoeken aan de huisarts weer hetzelfde als in 2019.
In opdracht van het ministerie van VWS (Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport) zochten het RIVM en Nivel uit of de corona-epidemie invloed had op het aantal bezoeken aan de huisarts. Aanleiding hiervoor waren berichten in de media over mensen die niet meer naar de huisarts durfden. Het RIVM en Nivel onderzochten hoe vaak dat gebeurde en wat de redenen daarvoor waren.
Meerdere redenen voor vermijden zorg
In de eerste golf lag het totale aantal bezoeken 11% lager. Bij bezoeken voor klachten die mogelijk met kanker of hartziekten te maken hadden, was er sprake van een daling van 21%.
De geïnterviewde mensen in het onderzoek gaven een aantal redenen om zorg te mijden. Zo werd tijdens het onderzoek genoemd dat assistenten van huisartsen strenger selecteerden wie er voor een bezoek in aanmerking kwam. En soms vonden mensen zelf dat hun klachten niet ernstig genoeg waren. Ook de berichtgeving in de media had invloed. Mensen met klachten waren bang besmet te raken of om het coronavirus door te geven. Daarnaast dachten sommigen dat het niet mogelijk was om een afspraak te maken omdat de reguliere zorg afgeschaald werd.
Hoger aantal ‘korte consulten’ blijft
Verder valt op dat het aantal ‘korte consulten’ (korter dan 5 minuten) hoger lag tijdens de eerste golf. Waarschijnlijk gaat dit om telefonische afspraken of mailcontact. Het lijkt erop dat dit na de eerste golf zo is gebleven. Dit sluit ook aan bij resultaten uit ander RIVM-onderzoek. Zo blijkt uit de E-healthmonitor 2021 dat beeldbellen met een arts of verpleegkundige in 2021 enorm toenam.
Geen verschil meer tijdens tweede golf
Tijdens de tweede golf (september – december 2020) was er geen verschil meer in het aantal bezoeken aan de huisarts in vergelijking met dezelfde periode in 2019. In dit onderzoek is niet gekeken naar de gevolgen van zorgmijding. Het RIVM doet apart onderzoek naar de gevolgen van uitgestelde zorg in de ziekenhuizen. Het rapport hierover verschijnt later dit voorjaar.