Mensen op een bankje

De naleving van de coronamaatregelen, zoals de avondklok, thuiswerken en het vermijden van drukte, is nog steeds hoog. Het draagvlak voor de bezoekersregel is met de inperking van 2 naar 1 persoon wel fors gedaald. Dit gaat gepaard met een verdere afname in het sociaal en mentaal welbevinden. De ondervraagde mensen hebben behoefte aan een heldere koers en eerlijkere verdeling van de lasten van de pandemie. Dit blijkt uit vragenlijstonderzoek van het RIVM en de GGD Gemeentelijke Gezondheidsdienst (Gemeentelijke Gezondheidsdienst)’en.

De meeste coronamaatregelen kunnen nog altijd rekenen op een breed draagvlak. Het RIVM-onderzoek laat zien dat mensen thuis minder vaak bezoek ontvangen (daling van 73% in de kerstvakantie naar 58% nu). Ook werken ze meer thuis (83%) en bijna iedereen houdt zich aan de avondklok (92%). Het aantal mensen dat denkt dat de avondklok helpt, is met 42% laag ten opzichte van andere maatregelen. Dat geldt ook voor de maatregel ‘1 persoon per dag op bezoek' (48% denkt dat deze nuttig is). Deze bezoekregel heeft een laag draagvlak (56%) en de naleving neemt af naar 81% (was 95% bij meer bezoekers).

Mentaal en sociaal welbevinden onder druk

Meer deelnemers aan dit onderzoek ervaren gevoelens van eenzaamheid (stijging van 61% naar 67% ten opzichte van de vorige meting) en minder mensen ervaren hun sociale contacten als ‘goed’ (daling van 58% naar 51%). Respondenten jonger dan 40 jaar rapporteren een slechtere mentale gezondheid dan oudere deelnemers. Hierbij valt op dat deelnemers van 70 jaar en ouder stabiel lijken te zijn gebleven gedurende deze pandemie (rond de 2% psychisch matig tot ernstig ongezond). Terwijl mentaal welbevinden met name afneemt bij jongere groepen: tot 14% matig tot ernstig ongezond bij 25- tot 39-jarigen en 30% bij 16- tot 24-jarigen.

Zorgen over eerlijke lastenverdeling

Het vertrouwen in het coronabeleid van de overheid is in de afgelopen periode verder afgenomen. Drie van de tien respondenten vinden dat de overheid een duidelijk koers vaart, een eerlijke vaccinatievolgorde hanteert, en de lasten van de coronacrisis eerlijk verdeelt over alle partijen in de samenleving. Vier van de tien respondenten beoordelen dit negatief. 
Steeds minder mensen (48%, was in november 63%) vinden dat maatschappelijke belangen goed worden afgewogen. De meeste mensen denken wel dat de overheid haar best doet (79%) en bereid is verkeerde beslissingen te corrigeren (54%).

Vertrouwen in stemlokalen 

Met oog op de aankomende Tweede Kamerverkiezing zijn ook daarover vragen gesteld. Van de ondervraagden geeft 88% aan van plan te zijn om te gaan stemmen. 67% vertrouwt erop dat de stemlokalen veilig zijn; 26% maakt zich zorgen over een mogelijke besmetting in het stemlokaal. 

Meer cijfers over deze en andere onderwerpen zijn te vinden op de uitgebreide onderzoekspagina.

Over het onderzoek

Om beter te begrijpen hoe mensen denken over de coronamaatregelen, wat hun drijfveren zijn om zich hieraan te houden en wat de impact op mensen is, voeren het RIVM, GGD GHOR Nederland Gemeentelijke / Gemeenschappelijke GezondheidsDienst – Geneeskundige HulpverleningsOrganisatie in de Regio (Gemeentelijke / Gemeenschappelijke GezondheidsDienst – Geneeskundige HulpverleningsOrganisatie in de Regio) en de regionale GGD Gemeentelijke Gezondheidsdienst (Gemeentelijke Gezondheidsdienst)’en samen een groot onderzoek uit. Dit richt zich op het gedrag van mensen, wat ze vinden van de gedragsmaatregelen van de overheid en hoe het met hen gaat. Bovenstaande resultaten zijn afkomstig uit de tiende meting onder ruim 54.000 mensen in de periode van 10 t/m 14 februari 2021, en vergeleken met resultaten uit de eerdere metingen. Deze inzichten helpen de overheid om burgers beter te ondersteunen en informeren, onder andere via steunpuntcoronazorgen.nl.