Voor de najaarsronde van 2023 is er een vernieuwd coronavaccin van BioNTech/Pfizer gebruikt. Deze inenting richt zich op de omikron-XBB-variant van het coronavirus. De Vaccinatiestudie Corona (VASCO) onderzocht hoe goed iemand met deze prik beschermd is tegen de omikronvariant. Dit vergeleken we met mensen die alleen een basisserie en minimaal één booster hebben ontvangen, en dus géén omikron-XBB-vaccin. Hiervoor gebruikten we gegevens over vaccinaties en corona-infecties van 23.895 VASCO-deelnemers. De onderzochte periode liep van 9 oktober 2023 tot 9 januari 2024. 

Beter beschermd tegen infectie

In deelnemers van 60 jaar en ouder was de bescherming van het vernieuwde coronavaccin tegen een nieuwe infectie 50%. Gezondheidswerkers en mensen met een onderliggende ziekte konden ook een prik halen. In deze groep van 18 tot en met 59 jaar was de bescherming 41%. Dit betekent dat deelnemers die het nieuwe coronavaccin kregen, een twee keer lagere kans hadden op een corona-infectie dan deelnemers die deze prik niet kregen. Naast vaccinatie beschermt ook een eerdere infectie tegen een nieuwe infectie.

Bescherming tegen omikron-JN.1-variant

Sinds het najaar 2023 gaat de omikron-JN.1-variant rond in Nederland. Deze veroorzaakt sinds januari 2024 bijna alle infecties. Het vernieuwde omikron-XBB-vaccin (of een eerdere infectie) bleek hier iets minder goed tegen te beschermen dan tegen de oudere XBB-varianten. 

Positieve zelftesten onderzocht

VASCO bepaalt de variant van de infectie uit positieve zelftesten. Deze kunnen deelnemers sinds de zomer van 2023 naar het RIVM sturen. In de onderzochte periode stelden we van 580 ingestuurde positieve zelftesten de virusvariant vast. In ongeveer een derde van de zelftesten ging het om omikron-XBB. Dit is ook de variant waar het vernieuwde vaccin zich op richt. In de andere zelftesten ging het meestal om omikron-JN.1.

Lees het wetenschappelijke artikel  (Engelstalig).