Nieuwe inzichten hebben geleid tot een aanpassing van het model waarmee het RIVM berekent hoeveel ultrafijn stof van vliegtuigen er in de omgeving van Schiphol is. Het gaat om de bijdrage van vliegverkeer aan de totaal gemeten hoeveelheid ultrafijn stof. Die blijkt minder groot dan eerder verwacht.
Ultrafijn stof komt van verschillende bronnen. Om te weten te komen hoeveel ultrafijn stof van vliegtuigen komt hebben we nader onderzoek gedaan naar de bijdrage van het vliegverkeer, het wegverkeer en van andere bronnen die samen de gemeten hoeveelheid ultrafijn stof bepalen. Daaruit is gebleken dat de bijdrage van vliegtuigverkeer aan de niveaus van ultrafijn stof lager is. Dat werkt ook door in de berekeningen, omdat de berekende resultaten worden afgestemd op de werkelijkheid: met de metingen.
Door de verfijning worden de berekende niveaus van ultrafijn stof van vliegtuigen in de omgeving van Schiphol ongeveer dertig procent lager dan eerder berekend. Voor de verdeling van ultrafijn stof rondom Schiphol heeft de aanpassing geen gevolgen. Het is nog steeds zo dat er dichtbij Schiphol meer ultrafijn stof in de lucht is en verder weg van Schiphol minder ultrafijn stof van vliegtuigen in de lucht aanwezig is. De verbeterde manier van berekenen heeft geen invloed op de conclusies over acute gezondheidsklachten uit het “Onderzoek naar de gezondheidseffecten van kortdurende blootstelling aan ultrafijn stof rond Schiphol”. Dit onderzoek maakte namelijk gebruik van de feitelijk gemeten niveaus van ultrafijn stof en niet van berekeningen.
In vergelijking met andere stoffen in de lucht is er wereldwijd nog weinig onderzoek gedaan naar ultrafijn stof. Het RIVM ontwikkelt nieuwe kennis en is hierover blijvend in gesprek met wetenschappers in Nederland en het buitenland. De verfijning van de berekening heeft het RIVM doorgevoerd na een toetsing door externe wetenschappers van een ingediend wetenschappelijk artikel over dit onderwerp. Het is getoetst door externe experts. De bijbehorende dataset en uitgebreidere documentatie is beschikbaar op onze website.
Vervolgonderzoek
Het RIVM werkt nu nog aan het laatste deel van het onderzoeksprogramma naar ultrafijn stof van vliegtuigen en gezondheid: de studie naar lange termijn effecten. Deze studie is gericht op de vraag of er gezondheidseffecten zijn die vaker voorkomen in gebieden met hogere concentraties ultrafijnstof door vliegtuigen, in vergelijking met gebieden met lage(re) concentraties. We kijken of er vaker ziekten, sterfgevallen of problemen met de zwangerschap zijn. Voor dit onderzoek wordt het nu verfijnde rekenmodel gebruikt. Dit laatst genoemde onderzoek wordt voor de zomer van 2022 gepubliceerd.