Man achter laptop in zijn huiskamer

Ook na het versoepelen van de meeste coronamaatregelen leven er nog mensen in sociale isolatie om blootstelling aan het coronavirus te voorkomen. Zij vermijden sociale contacten, zoals het bezoeken van bekenden, theater of horeca. Dat geldt voor twee procent van de deelnemers aan gedragsonderzoek van het RIVM van afgelopen maart.

De mate van sociale isolatie varieert van volledig binnen blijven tot niet of minder vaak uitgaan naar bijvoorbeeld horeca of theater. Sociale isolatie komt zes keer vaker voor onder deelnemers met een ernstige afweerstoornis en bijna drie keer vaker onder deelnemers met een andere medische aandoening, dan onder deelnemers zonder medische aandoening. 

Redenen voor sociale isolatie

Uit het onderzoek komen verschillende redenen voor sociale isolatie naar voren. Een deel van de mensen die in sociale isolatie leven, is bang voor besmetting vanwege een ernstige afweerstoornis en/of andere medische aandoening, zoals (ernstig) overgewicht of een chronische ziekte. 
Daarnaast zijn er mensen die in sociale isolatie leven, terwijl zij zelf geen verhoogd risico lopen op een ernstig verloop van COVID-19. Redenen voor sociale isolatie binnen deze groep variëren van het beschermen van een dierbare tot angst voor het virus of onduidelijkheden over de eigen gezondheidsrisico’s. 
Een derde groep betreft mensen die weliswaar nog wat voorzichtiger zijn na de versoepelingen, maar aangeven stapsgewijs weer deel te nemen aan sociale activiteiten. 

Ondersteuningsvraag

Slechts een op de vijf deelnemers die in sociale isolatie leeft, heeft een ondersteuningsvraag. Met name deelnemers met een ernstige afweerstoornis of andere medische aandoening hebben vaker wel behoefte aan ondersteuning. Zij vragen bijvoorbeeld om de herinvoering van coronamaatregelen of het sneller en breder aanbieden van herhaalprikken.

Negatieve effecten op mentale en fysieke gezondheid  

Uit verdiepende interviews blijkt dat de ervaren sociale isolatie is gerelateerd aan een verminderde  mentale gezondheid. De geïnterviewde mensen missen sociale contacten, voelen zich eenzaam en onbegrepen. Sociale isolatie heeft ook negatieve gevolgen voor werk, de fysieke gezondheid en het (langer) thuishouden van kinderen van school.