Twee weken geleden is bij een patiënt met ernstige griepklachten door het laboratorium vastgesteld, dat dit door een varkensgriepvirus is veroorzaakt. Dit type griepvirus (Influenza A(H1N1)) komt al tientallen jaren voor bij varkens in Nederland waar het milde klachten veroorzaakt. Het is nu bij een patiënt gevonden. Eerder is deze infectie in 1986 en 1993 bij de mens vastgesteld. Dat dit vaker voorkomt is niet uitgesloten. De patiënt was recent in een stal met varkens geweest. Influenza van dierlijke oorsprong is bij mensen een meldingsplichtige ziekte. Uit voorzorg zijn de directe contacten van de patiënt 10 dagen gevolgd en onderzocht als zij klachten kregen die kunnen passen bij (milde) griep. Uit dit monitoringsonderzoek van de GGD (Gemeentelijke Gezondheidsdienst) bleek dat er geen andere mensen besmet zijn geraakt met dit varkensgriepvirus. De patiënt is inmiddels hersteld. Deze infectie met het varkensgriepvirus heeft geen enkel verband met het vogelgriepvirus (H5N8) dat recent bij watervogels is gevonden.
Griepvirus bij dieren
Er zijn verschillende typen griepvirussen. Sommige virustypen komen vooral bij mensen voor, terwijl andere meer bij dieren voorkomen, zoals varkensgriep en vogelgriep. Deze verschillende varianten van het griepvirus verspreiden zich vooral binnen de eigen diersoort. In zeldzame gevallen gaat een dierlijk griepvirus over naar de mens. Het virus wordt daarna over het algemeen niet of slechts heel beperkt overgedragen op andere mensen.
Ziekteverschijnselen bij de mens
De ziekteverschijnselen na een infectie met een dierlijk griepvirus lijken op die van de griep bij mensen. De klachten zijn in het algemeen mild: koorts, neusverkoudheid, keelpijn, hoesten, benauwdheid, hoofdpijn en spierpijn. Soms kunnen de klachten ernstiger verlopen met bijvoorbeeld een longontsteking.
Maatregelen om besmetting te voorkomen
Vooral mensen die intensief en langdurig contact hebben met besmette dieren lopen risico om ziek te worden van een dierlijk griepvirus. Dat geldt bijvoorbeeld voor varkenshouders en hun medewerkers. De preventieve maatregelen richten zich o.a. op algemene hygiënemaatregelen, zoals handen wassen na contact met dieren en niet eten of drinken in de buurt van besmette dieren of in de stal. Daarnaast moet het aantal mensen dat in contact met besmette dieren komt, beperkt worden. Ook helpt voorlichting over ziekteverschijnselen om personeel alert te maken op eventuele gezondheidsklachten.
Er is geen vaccinatie voor mensen beschikbaar die bescherming biedt tegen dierlijke griepvirussen.
Monitoring
Wageningen Bioveterinary Research (voorheen CVI (Central Veterinary Institute)) en de Gezondheidsdienst voor dieren doen routinemonitoring naar influenzavirussen bij pluimveebedrijven. Bij varkens wordt geen monitoring naar influenzavirussen gedaan.
Onderzoek naar dierlijke griepvirussen
Er wordt veel onderzoek gedaan naar de verspreiding van dierlijke influenzavirussen (vooral vogelgriepvirussen) en ook naar de eventuele gevolgen voor de mens. In Nederland voert het Erasmus MC (Erasmus University Medical Center) te Rotterdam dergelijk onderzoek samen met verschillende partners uit.