Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) gebruikt persoonsgegevens. In de algemene privacyverklaring van het RIVM leest u waarom het RIVM persoonsgegevens gebruikt en waarom het RIVM dat mag. De Privacyverklaring Diagnostiek van Infectieziekten vult de algemene privacyverklaring aan.

In deze privacyverklaring vertellen we u:

  • Wat het RIVM bedoelt met diagnostiek van infectieziekten.
  • Hoe het RIVM persoonsgegevens gebruikt bij de diagnostiek van infectieziekten.
  • Van wie het RIVM persoonsgegevens gebruikt.
  • Wat uw rechten zijn als het RIVM uw persoonsgegevens gebruikt.

De Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) is verantwoordelijk voor het gebruik van persoonsgegevens door het RIVM voor de diagnostiek van infectieziekten. De Minister van VWS Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport) heeft het RIVM de opdracht gegeven om de diagnostiek te organiseren.

Wat is diagnostiek?

Diagnostiek is het afnemen van lichaamsmateriaal bij een patiënt, bijvoorbeeld bloed of urine, om te onderzoeken of een patiënt een bepaalde infectieziekte heeft. Als de uitslag van dit onderzoek bekend is, wordt dit doorgegeven aan de aanvrager, bijvoorbeeld een arts.

Diagnostiek gebeurt meestal in een medisch microbiologisch laboratorium (MML). Een MML medisch microbiologisch laboratorium (medisch microbiologisch laboratorium) is een laboratorium waar een arts inhoudelijk eindverantwoordelijk is voor de diagnostiek en de adviserende dienstverlening.

Welke taak heeft het RIVM op het gebied van diagnostiek?

Het RIVM is MML voor een aantal infectieziekten, zoals nieuwe infectieziekten en bepaalde infectieziekten die mensen meenemen uit het buitenland. In het Diagnostisch Vademecum Infectieziekten staat welke infectieziekten dit zijn.

Deze Privacyverklaring Diagnostiek van Infectieziekten gaat over de diagnostiek die het RIVM uitvoert. Er zijn ook andere MML’s die diagnostiek uitvoeren. Dat zijn laboratoria buiten het RIVM. Daar gaat deze privacyverklaring niet over.

Met welk doel gebruikt het RIVM persoonsgegevens?

Het RIVM werkt aan een gezonde bevolking en een duurzame, veilige en gezonde leefomgeving. Om de volksgezondheid te bewaken, is het belangrijk om te weten welke infectieziekten voorkomen en deze te behandelen. Hiervoor is soms laboratoriumdiagnostiek nodig.

Om de volksgezondheid te bewaken, is het ook belangrijk om uitbraken van infectieziekten op te merken. Hiervoor wordt een deel van de informatie uit laboratoriumonderzoeken gebruikt, soms ook diagnostiek. Deze systematische gegevensverzameling noemen we surveillance. Een deel van de gegevens uit de diagnostiek gebruikt het RIVM ook voor surveillance.

Informatie over het gebruik van persoonsgegevens voor surveillance, kunt u vinden in de privacyverklaring Surveillance van Infectieziekten.

Welke persoonsgegevens gebruikt het RIVM?

Een persoonsgegeven is informatie over een persoon of informatie die tot een persoon te herleiden is. Voorbeelden van persoonsgegevens zijn een huisadres, een burgerservicenummer (BSN), een telefoonnummer of een e-mailadres.

Sommige persoonsgegevens zijn extra gevoelig, omdat het gebruik ervan veel invloed kan hebben op iemands leven. Dat zijn bijvoorbeeld gegevens over iemands ras, godsdienst of gezondheid. Deze bijzondere persoonsgegevens zijn extra beschermd door de wet. 

Welke persoonsgegevens het RIVM precies gebruikt, verschilt sterk per infectieziekte waarop het RIVM diagnostiek uitvoert. Het RIVM gaat altijd uit van dataminimalisatie: we vragen en gebruiken niet meer persoonsgegevens dan nodig is voor het doel. Het RIVM bedenkt hierbij altijd goed welke soorten persoonsgegevens noodzakelijk zijn.

Voor de diagnostiek van infectieziekten onderscheidt het RIVM twee categorieën persoonsgegevens:

  1. Persoonsgegevens die het RIVM ontvangt en daarna gebruikt om de diagnostiek uit te voeren.
  2. Persoonsgegevens die het RIVM zelf genereert en gebruikt om de diagnostiek uit te voeren.

1.    Persoonsgegevens die het RIVM ontvangt en daarna gebruikt om de diagnostiek uit te voeren

Deze gegevens kunnen bijvoorbeeld bestaan uit (alleen als dat nodig is):

  • Achternaam
  • Voorletters
  • Geslacht
  • Geboortedatum
  • Of iemand in het buitenland is geweest (en waar en wanneer)
  • Adresgegevens (adres, postcode, woonplaats)
  • Monstergegevens (zoals aanvrager, monsternummer, datum afname)

Wettelijke identificeerbare persoonsgegevens (alleen als dat nodig is)

  • BSN Burger Service Nummer (Burger Service Nummer)

Gezondheidsgegevens (alleen als dat nodig is). Zoals:

  • Datum eerste ziektedag
  • Klachten die bij de ziekte horen
  • Andere gegevens over de gezondheid (zoals zwangerschap, medicijnen, andere ziekten, bijwerkingen)
  • Type lichaamsmateriaal (bijvoorbeeld pus, bloed, urine)
  • Vaccinatiegegevens

Gegevens waaruit ras of etnische afkomst blijkt (alleen als dat nodig is). Zoals:

  • Land of werelddeel van geboorte

2.    Persoonsgegevens die het RIVM zelf genereert en gebruikt om de diagnostiek uit te voeren

Deze gegevens kunnen bijvoorbeeld bestaan uit:

  • Datum binnenkomst monster bij het RIVM
  • Testtype
  • Uitslag onderzoek
  • Uitslag beoordeling
  • Vaststellen van risico voor de volksgezondheid

Van wie gebruikt het RIVM persoonsgegevens?

Voor de diagnostiek van infectieziekten gebruikt het RIVM persoonsgegevens van patiënten waarvoor het RIVM diagnostiek uitvoert.

Het RIVM voert ook diagnostiek uit voor andere landen. Hiervoor gebruikt het RIVM persoonsgegevens van patiënten die in Europa wonen en daarbuiten.

MML’s in andere landen voeren soms diagnostiek uit voor het RIVM. Het andere land controleert dan of de diagnostiekuitslag van het RIVM klopt. Hiervoor gebruikt het andere land persoonsgegevens van patiënten die in Nederland wonen. Voor deze controle werkt het RIVM alleen samen met MML’s in Europa.

Hoe komt het RIVM aan persoonsgegevens?

De zorgverlener doet een diagnostiekaanvraag bij een MML. Als het MML deze niet zelf kan uitvoeren, vraagt het MML dit aan het RIVM. Bij de diagnostiekaanvraag aan het RIVM zit:

  • het monster
  • een inzendformulier met de  patiëntgegevens die nodig zijn voor de aanvraag, bijvoorbeeld:
    • naam
    • BSN
    • woonplaats

Door het uitvoeren van de diagnostiek genereert en verwerkt het RIVM ook een testuitslag.

Wat staat er in de wet over het gebruik van deze persoonsgegevens?

Het RIVM gebruikt alleen persoonsgegevens als dat mag van de wet. In de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG) staat dat organisaties alleen persoonsgegevens mogen gebruiken als ze daar een geldige ‘grondslag’ voor hebben.

In de AVG algemene verordening gegevensbescherming (algemene verordening gegevensbescherming) staan zes grondslagen:

  • toestemming
  • uitvoering van een overeenkomst
  • wettelijke verplichting
  • vitaal belang van betrokkene of andere personen
  • algemeen belang (wettelijke of publieke taak)
  • gerechtvaardigd belang

De grondslag om persoonsgegevens te gebruiken voor de diagnostiek van infectieziekten is de uitvoering van een overeenkomst. Het RIVM voert diagnostiek uit op basis van de geneeskundige behandelingsovereenkomst van de (huis)arts met de patiënt. Hiervoor geldt de Wet op de Geneeskundige Behandelingsovereenkomst (WGBO).

Hoe lang bewaart het RIVM persoonsgegevens?

Op grond van de WGBO Wet geneeskundige behandelingsovereenkomst (Wet geneeskundige behandelingsovereenkomst) moet het RIVM zich aan bepaalde bewaarplichten houden. In de WGBO staat dat gegevens in een medisch dossier in ieder geval twintig jaar bewaard moeten worden. Daarom is de bewaartermijn voor deze gegevens binnen het RIVM meestal twintig jaar.

Sommige gegevens bewaart het RIVM langer, als dat noodzakelijk is vanwege het soort infectieziekte. Bijvoorbeeld als er een risico is dat de klachten in de toekomst terugkeren en deze gegevens over de oude beoordeling dan onmisbaar zijn. Heeft u hier vragen over? Neem dan contact op via AVG-RIVM@rivm.nl.

Met wie deelt het RIVM persoonsgegevens?

In sommige gevallen mag of moet het RIVM persoonsgegevens delen met anderen. Als het RIVM persoonsgegevens deelt met andere organisaties, is het RIVM zorgvuldig en houdt het RIVM zich aan de regels van de AVG. Het RIVM deelt nooit gegevens met commerciële partijen.

Het RIVM mag de gegevens delen met de volgende organisaties: 

  • MML’s 
    Wanneer de diagnostiekuitslag bekend is, deelt het RIVM deze met de MML die de diagnostiekaanvraag heeft gedaan. Dit gebeurt samen met de persoonsgegevens die nodig zijn om te weten over welke patiënt het gaat. Het MML stuurt de uitslag daarna naar de (huis)arts.  De arts kan de patiënt daarna behandelen, als dat nodig is.
  • GGD
    Het RIVM moet als MML sommige infectieziekten melden bij de GGD.
  • Zorginstellingen in Nederland en het buitenland. 
    Het RIVM deelt soms persoonsgegevens om een andere instelling te laten controleren of de diagnostiekuitslag van het RIVM klopt.

Uw privacyrechten

In deze privacyverklaring leest u over de rechten die u heeft bij het gebruik van uw persoonsgegevens voor diagnostiek van infectieziekten. En hoe u hiervoor een AVG-verzoek kunt doen.

  • Recht op inzage: U mag het RIVM vragen om uw gegevens in te zien. Als het RIVM gegevens van u heeft, zal het RIVM u een overzicht geven van deze gegevens. Denk hierbij aan de diagnostiekuitslag zoals het RIVM deze via het MML naar de arts heeft gestuurd.
  • Recht op rectificatie: Gebruikt het RIVM gegevens van u die niet kloppen of niet compleet zijn? Dan kunt u het RIVM vragen om deze te verbeteren. Bijvoorbeeld een verkeerd gespelde naam of een verkeerde geboortedatum.
  • Recht op vergetelheid: Het recht om uw gegevens te laten verwijderen, is geen absoluut recht. Dat betekent dat u alleen het recht heeft om persoonsgegevens te laten verwijderen in een van de volgende situaties:
    1. De persoonsgegevens zijn niet langer noodzakelijk voor het doel waarvoor het RIVM ze oorspronkelijk heeft verzameld of gebruikt.
    2. U trekt de door u gegeven toestemming in en er is geen andere wettelijke grondslag voor het gebruik van uw gegevens.
    3. U maakt bezwaar tegen het gebruik van uw persoonsgegevens en er zijn volgens de wet geen redenen om uw gegevens te blijven gebruiken.
    4. Het gebruik van de persoonsgegevens is niet volgens de wet.
    5. De persoonsgegevens moeten volgens de wet worden verwijderd.  
  • Recht op beperking van het gebruik: Soms mag het RIVM uw gegevens (tijdelijk) niet gebruiken. Bijvoorbeeld als uw gegevens niet kloppen en u het RIVM heeft gevraagd om deze te verbeteren. Het RIVM verwijdert uw gegevens dan niet.
  • Recht op overdraagbaarheid van uw gegevens: U mag uw gegevens bij het RIVM opvragen en over laten zetten naar een andere organisatie. Dit recht geldt alleen in een van de volgende situaties:
    1. U heeft deze gegevens zelf aan het RIVM gegeven.
    2. Het gebruik van uw gegevens is op basis van toestemming of voor de uitvoering van een overeenkomst.
    3. Het gebruik van uw gegevens gaat geautomatiseerd.
      Geldt een van de situaties hierboven voor u? Dan moet het RIVM uw gegevens in een gestructureerde, machineleesbare vorm aan u of een andere organisatie geven.
  • Recht van bezwaar: De AVG geeft u de mogelijkheid om op elk moment bezwaar te maken tegen het gebruik van uw persoonsgegevens. Uit de AVG volgt dat het recht niet van toepassing is bij diagnostiek. Doet u een beroep op het recht van bezwaar tegen het gebruik van uw persoonsgegevens bij diagnostiek? Dan zal het RIVM uw verzoek moeten afwijzen.

In de algemene privacyverklaring van het RIVM leest u hoe u een algemeen AVG-verzoek doet bij het RIVM.

Heeft u nog vragen?

Heeft u na het lezen van deze privacyverklaring nog vragen over het gebruik van persoonsgegevens door het RIVM? Het antwoord vindt u misschien in de algemene privacyverklaring van het RIVM.

Heeft u vragen over de privacyverklaring Diagnostiek van Infectieziekten? Of vindt u dat het RIVM zich niet aan deze verklaring houdt of hield? Stuur dan een e-mail naar: AVG-RIVM@rivm.nl.

Heeft u een klacht?

Op de website van het RIVM leest u meer over onze klachtenregeling. Daar staat ook hoe u uw klacht naar het RIVM kunt sturen. U kunt uw klacht ook sturen naar de Functionaris voor Gegevensbescherming (FG) van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS): FG-VWS@minvws.nl.

De privacyverklaringen van het RIVM kunnen veranderen

De wetten en regels over privacy veranderen regelmatig. Daarom kan het RIVM deze privacyverklaring Diagnostiek van Infectieziekten en de algemene privacyverklaring van het RIVM aanpassen.