3 Ontwikkelingsvarianten
De ontwikkeling die de proeftuinen gedurende vijf jaar hebben doorlopen kan worden beschreven aan de hand van drie ontwikkelingsvarianten:
- Stapsgewijze opbouw naar een gezondheidssysteem (roze)
De proeftuinen zijn met relatief weinig actoren en een niet te brede visie gestart en hebben stapsgewijs de ontwikkeling kunnen maken naar domeinoverstijgend werken. Ze maken voorzichtig de eerste stappen naar het ontwikkelen van een gezondheidssysteem in plaats van een zorgsysteem. - Herbezinnen na (te) grote stappen richting een gezondheidssysteem (groen)
De proeftuinen zijn met een vrij brede regiovisie gestart. De groots opgezette doelen bleken nog een te grote stap voor de stakeholders van de proeftuinen, mede door het risico om in te boeten op invloed, macht of gevestigde (organisatie)belangen (ook financieel). Deze proeftuinen zijn uiteindelijk uiteengegaan in kleinere samenwerkingsverbanden. - Blijvende focus op verbetering van het zorgsysteem (geel)
De proeftuinen zijn, net als ontwikkelingsvariant 1, begonnen met een minder brede visie en hebben in vergelijking met de proeftuinen van variant 2 relatief snel ingezet op het opbouwen van samenwerking door middel van interventies die bijdragen aan verbetering van het zorgsysteem; echter ook hier speelden de verschillende werkwijzen en belangen een rol in de snelheid en richting van de ontwikkeling. In deze variant blijft men vooral het zorgsysteem optimaliseren in plaats van toe te werken naar een gezondheidssysteem.
Proeftuinen zijn adaptieve regionale netwerken
Proeftuinen zijn regionale netwerken waarin verschillende organisaties samenwerken om de Triple Aim (betere gezondheid, betere ervaren kwaliteit van zorg, tegen lagere kosten) van een gespecificeerde populatie te bevorderen. De proeftuinen richten zich op regionaal afgebakende populaties (binnen een gemeente of bredere regio) of op patiënten populaties van bepaalde huisartsengroepen. Binnen de proeftuinen zijn variërend zorgaanbieders, patiëntvertegenwoordigers, zorgverzekeraars, gemeenten, werkgevers en scholen betrokken. De proeftuinen zijn verschillend gestart, ofwel met een vrij selecte groep stakeholders, ofwel met een brede groep stakeholders uit meerdere domeinen. Enkele proeftuinen hebben de samenwerking gedurende de jaren met nieuwe typen actoren uitgebreid (bijvoorbeeld gemeenten, onderwijs of bedrijfsleven). Andere proeftuinen zijn met een brede samenwerking begonnen en zijn teruggekeerd naar meer kleinschalige samenwerkingsverbanden, daar waar de energie zit.
Naast focus op zorginhoudelijke interventies ook uitbreiding van preventie en domein overstijgend werken
In onderstaande figuur zijn de typen interventies weergegeven waar de proeftuinen aan gewerkt hebben tussen 2014 en 2018. De proeftuinen hadden als doel om met de interventies vernieuwing te introduceren. Idealiter konden deze bij succes worden voortgezet zonder inspanning van de proeftuinen, bijvoorbeeld door deze interventies te implementeren in het reguliere zorgaanbod. Interventies die tussentijds in het reguliere zorgaanbod zijn geïmplementeerd, of zijn gestopt, zijn in de volgende jaren niet meegenomen in de tellingen.
Voor meer informatie over de ingezette interventies per proeftuin, zie Bijlage 4 in de LMP rapportage.
Eerste resultaten op interventieniveau zichtbaar - resultaten op populatieniveau nog niet te verwachten
De interventies binnen de proeftuinen hebben, tegen de eerdere verwachtingen in, nog een beperkte schaalgrootte. In de afgelopen vijf jaar hebben de proeftuinen zich met relatief kleine interventies eerst gericht op het benodigde draagvlak, vertrouwen, maar ook een data- en kennisinfrastructuur en de benodigde bekostigingsvormen voordat ze resultaten op populatieniveau kunnen realiseren. De interventies van de proeftuinen zijn daarom vooralsnog gericht op subpopulaties, zoals specifieke patiëntengroepen of bepaalde risicogroepen in de regio.
Deze interventies zijn in wisselende mate geëvalueerd op Triple Aim uitkomsten en/of procesuitkomsten.
Voor meer informatie over de behaalde resultaten op interventieniveau op de Triple Aim en procesuitkomsten, zie Hoofdstuk 4 in de LMP rapportage.
Download het rapport
Uitgebreide resultaten van de Landelijke Monitor Populatiemanagement zijn beschikbaar in het rapport. Download deze hier (PDF).